ΣΤΑ ΚΑΤΣΑΒΡΑΧΑ ΜΕ ΤΟ ΓΙΑΤΑΓΑΝΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ
Εδώ διαβάζεις Ιστορία, την πουτάνα Ιστορία. Επειδή μόνον από την πουτάνα θα μάθεις την αλήθεια. Για την πουτάνα ζωή την αλήθεια. Πήρες χαμπάρι, ή να στο πω τούρκικα. Η πουτάνα δεν είναι η Ιστορία, είναι η ζωή. Των ανθρώπων η ζωή. Να ανοίξουμε την πληγή, λοιπόν. Να σου ρίξω στη μάπα πράγματα που πιθανόν δεν ξέρεις, δεν στα είπαν και δεν τα σηκώνει ο οργανισμός σου. Ανοίγουμε την πόρτα του μπουρδέλου και ερχόμαστε κατάφατσα με τις αιώνιες αλήθειες της ζωής που τις μακιγιάρουν οι άνθρωποι.
Οκτώ Μαΐου σα σήμερα το 1821, στο Χάνι της Γραβιάς. Θα διευκόλυνε να να φανταστείς τον τόπο, την εποχή, να μπεις στη θέση του παρατηρητή στο σκηνικό που θα προσπαθήσω να σε μπάσω. Μίλησαν, μικρέ, τα γιαταγάνια, όλα μάτωσαν, κανένας δεν σκότωσε μονάχα έναν και δυο.
Γραβιά, χωριό στα 400 μ. υψόμετρο, στους πρόποδες του Παρνασσού. Ο Ομέρ Βρυώνης αφού ξεπέρασε την αντίσταση του Αθανάσιου Διάκου τον οποίον δεν ήθελε να παλουκώσει, όπως τελικά έκανε, βρίσκει αντίσταση στο δρόμο του, σε τούτο το χωριό της Φωκίδας, από τον άλλον της τριπλέτας, τον Οδυσσέα Ανδρούτσο.
Τι πάει να πει τριπλέτα. Πάει να πει ότι Ομέρ Βρυώνης, Αθανάσιος Διάκος και Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν φιλαράκια. Μια κομπανία. Γλέντια, ξενύχτια, και ό,τι άλλο προκύψει. Να, γιατί λέμε ''πουτάνα ζωή''. Βιάζομαι να πω και το άλλο. Το πρωτοπαλλήκαρο του Ανδρούτσου στη Μάχη της Γραβιάς είναι ο Γιάννης Γκούρας, ο δολοφόνος του μετά από τέσσερα χρόνια. Αρβανίτη ο Ανδρέας που έγινε Ανδρούτσος. Όπως ο Γιάννης, Γιαννούτσος, ο Πάνος, Πανούτσος. Και μουσουλμάνος ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, που βαπτίσθηκε χριστιανός στα 24 χρόνια του, στην Ιθάκη.
Είμαστε το 1821, ο Ανδρούτσος είναι 31 χρονών, όταν κρατάει τη σπάθα στο χέρι λες κι είναι συνέχεια της παλάμης του. Μη βρεθείς στην κόψη της, σ' έστειλε κομματιασμένο πολύ πριν κλείσεις τα ματάκια σου.
Ήταν παρών στη Μάχη της Αλαμάνας ο Ανδρούτσος, όταν αιχμαλωτίστηκε ο παλλήκαρος Αθανάσιος Διάκος. Σε καμία περίπτωση δεν σκέφτηκε να χαλάσει το κολλητάρι του ο με αίμα ελληνικό Αλβανός που μεγάλωσε στην Τουρκία, ο Ομέρ Βρυώνης. Πρότεινε στον Διάκο να γίνει μουσουλμάνος, δεν είχε άλλη επιλογή για να τον γλυτώσει, και να έχει μια δικαιολογία απέναντι στους αξιωματικούς του που απαιτούσαν θάνατο φρικτό του Αθανάσιου Διάκου. Όσο στεναχωρήθηκε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος για την απόφαση να παραμείνει χριστιανός ο Διάκος μέχρι να πάει στην κόλαση, δηλαδή να διαλέξει το θάνατο, άλλο τόσο λυπήθηκε ο τρίτος της παρέας, ο Ομέρ Βρυώνης. Συνέβη 20 Απριλίου 1821.
Ο Ομέρ Βρυώνης συνεχίζει την εκκαθαριστική του πορεία κατ' εντολήν του Χουρσίτ Πασά, Καυκάσιος αυτός στην καταγωγή, γενίτσαρος από την Γεωργία, που τον κάλεσε ο Αλή Πασάς να καθαρίσει τους τζαναμπέτηδες Σουλιώτες και κατόπι μαζί να στραφούν στον Σουλτάνο. Ο Χουρσίτ, όμως, αργότερα τα ζύγισε αλλοιώς, έκανε μεταγραφή στον Σουλτάνο και πήγε κόντρα στον Αλή Πασά. Ιστοριούλες, θα πεις. Έτσι ξώφαλτσα τις λέμε γι' αυτούς που διαβάζουν Ιστορία με γυαλιά γκαβομάρας και τα βλέπουν όλα μαύρο-άσπρο, εμείς και οι εχθροί, οι καλοί εμείς, οι κακοί οι άλλοι.
Παρακάτω. Στις 3 Μαΐου ανεβαίνει στα κατσάβραχα της Γραβιάς ο Δυσσέας με 110 νοματαίους. Προτείνει στους άλλους καπεταναίους να ταμπουρωθούν όλοι μέσα στο Χάνι. Μόνο έτσι στα σίγουρα δεν θα κιοτέψει κανένας από τους άνδρες τους, δεν θα μπορεί να την κοπανήσει, άρα θα πολεμήσει μέχρι θάνατο. Διαφωνούν οι Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης οι οποίοι πιάνουνε το αριστερό άκρο του δρόμου και ο Κατσικογιάννης το δεξί, μαζί με τον έμπιστο του Ανδρούτσου, τον Σουλιώτη.
Αξίζει να αναφέρουμε ονόματα. Παλληκάρια ήταν όλοι τους, άλλο αν δεν συμφωνούσαν μεταξύ τους και ο καθένας κύτταγε την πάρτη του. Στο φινάλε γιατί, λες, να πολεμούσαν. Για την πατρίδα που δεν υπήρχε, για το κράτος που επίσης δεν υπήρχε, μήπως για τους κερατάδες τους πολιτικούς, όλοι τους ήντουσαν πράκτορες ξένων. Εγώ θα σου πω γιατί κάποιοι που ήτανε και παλληκάρια, τα 'βαλαν με τον Τούρκο, αλλά υπόσχεσαι να μείνει μεταξύ μας. Για τ' αρχίδια τους πολεμούσαν, επειδή δεν γούσταραν δερβέναγα στο κεφάλι τους.
Ανοίγει τρύπες, τουφεκήθρες μέσα στο Χάνι η ψυχάρα ο Ανδρούτσος με Γιάννη Γκούρα, τον περίεργο ρασοφόρο Παπανδρέα Κοκοβιτσάνο, τον Κοσμά Τσάκα, τον Αγγελή Γοβγίνη, τους Καπογεωργαίους. Σύμφωνα με το μύθο ο Δυσσέας κάλεσε τους συμπολεμιστές του μέσα στο Χάνι, πριν εμφανιστεί ο Βρυώνης, να χορέψουν ένα τσάμικο, να πυρώσει το αίμα τους και από τα πατήματά τους να τρομάξει η γη.
Το γνωστό σενάριο. Απεσταλμένος του Βρυώνη ο Χασάν μπέης Γκέκας. «Δυσσέα, άσε τις μαλακίες, κόπιασε να τα βρούμε, μην πας τσάμπα, παλιόφιλε, όπως ο Διάκος, θα σου δώκω πάλι το αρματολίκι του Λιδωρικίου». Επιτόπου πέφτουν τα μπινελίκια. Απίστευτα γαμωσταυρίδια. Και από τις δύο πλευρές, επειδή ο Ανδρούτσος δεν παραδινότανε. Τελικά, όταν πια δεν ελεγχόταν τα νεύρα, ξέφυγε μια ντουφεκιά που ξαπλώνει τον αγγελιοφόρο του Βρυώνη, τον Χασάν Γκέκα. Αρχίζει το πατιρντί.
Σκοτώθηκαν 6 Έλληνες από τα γιουρούσια των Τούρκων που αυτοί άφησαν 330 νεκρούς. Τεράστια νίκη. Του 'φυγε όλος ο τσαμπουκάς του Βρυώνη, που περίμενε να του στείλουν κανόνι να... κανονίσει το Χάνι. Ήρθε πράγματι το σιδερικό, αλλά την άλλη μέρα το πρωί. Πράγματι ο μαλάκας με το ευρωπαϊκό κανόνι το ξεπάτωσε το... άδειο Χάνι. Οι Ανδρουτσαίοι είχαν πάρει πρέφα τη παραγγελιά για το κανόνι και μέσα από τις γραμμές των αντιπάλων τους την κοπάνησαν τη νύχτα.
Άσχετο. Στο χωριό Γραβιά γεννήθηκε ο συνταγματάρχης πυροβολικού Νικόλαος Μακαρέζος, της απριλιανής χουντικής τριανδρίας.
Διαβάστε ακόμα: