ΙΕΡΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

του Ανειδίκευτου Συνεργάτη

Άντε να πεις στους πολίτες των χωρών του Βίσεγκραντ ότι οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ιερά πρόσωπα όχι μόνο τους ξένους επισκέπτες, αλλά και τα ...παράσιτα. Θα σε περάσουν για τρελό. Παράσιτα- κάτι αντίστοιχο με τους τρακαδόρους και σελέμηδες - ονομάζονταν όσοι ακολουθούσαν τους καλεσμένους στα γεύματα, χωρίς να έχουν προσκληθεί από τον οικοδεσπότη. Οι καλεσμένοι μπορούσαν να φέρουν όποιον ήθελαν στο τραπέζι.

Ο Πλούταρχος έχει γράψει ένα ολόκληρο κεφάλαιο για το θέμα αυτό, αναλύοντας πως μπορεί κανείς να κάνει χρήση του δικαιώματος να συνοδεύεται από παράσιτα χωρίς να θεωρείται ότι παραβιάζει τους κανόνες της καλής συμπεριφοράς.

Στο “Συμπόσιο” ο Πλάτωνας διηγείται ότι ο Αριστόδημος συνάντησε τον Σωκράτη με επίσημο ένδυμα και μαθαίνοντας ότι πηγαίνει στο τραπέζι του Αγάθωνα, αποφάσισε να τον συνοδεύσει αν και δεν ήταν καλεσμένος. Στο δρόμο ο Σωκράτης, απασχολημένος καθώς ήταν με ένα φιλοσοφικό πρόβλημα, βράδυνε το βήμα του. Ο Αριστόδημος δεν παρατήρησε ότι ο φιλόσοφος έμεινε πίσω και μπήκε μόνος στο σπίτι του Αγάθωνα. Παρ’ όλα αυτά δεν βρέθηκε σε δυσάρεστη θέση: οι θύρες ήταν διάπλατα ανοιχτές, και ένας δούλος τον οδήγησε αμέσως στην τραπεζαρία, όπου ο Αγάθωνας τον υποδέχτηκε με μεγάλη χαρά, λέγοντάς του ότι ήθελε να τον καλέσει προσωπικά, μα δεν μπόρεσε να τον βρει.

Η εθιμοτυπία της εποχής για την φιλοξενία προέβλεπε ότι μόλις οι προσκαλεσμένοι έμπαιναν στο σπίτι, οι δούλοι τούς έβγαζαν τα παπούτσια, καθώς θεωρούνταν απρεπές να κυκλοφορεί κανείς μέσα στο σπίτι με τα πέδιλα με τα οποία βάδιζε στο δρόμο.

Πριν καθίσουν στο τραπέζι, τους έπλεναν και τους αρωμάτιζαν τα πόδια. Η συνήθεια να τρώει κανείς ξαπλωμένος, αν και άγνωστη στην ομηρική εποχή, ήταν παρ’ όλα αυτά πολύ παλιά. Σε κάθε κρεβάτι κάθονταν δυο άνθρωποι.

Οι υπηρέτες έφερναν νερό στους καλεσμένους τους για να πλύνουν τα χέρια τους και έπειτα κάτι τραπεζάκια χαμηλά, πάνω στα οποία ήταν τακτοποιημένα τα φαγητά. Οι Έλληνες δεν χρησιμοποιούσαν πιρούνια και μαχαίρια. Κουτάλια είχαν, αλλά προτιμούσαν να τα αντικαθιστούν με μια κόρα ψωμί. Το φαγητό το έπιαναν με τα χέρια. Τις μερίδες τις σέρβιραν ψιλοκομμένες για να πιάνονται εύκολα.

Διαβάστε ακόμα:

Ανδρείκελο όχι, κωλοτούμπας ναι...