ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΗΛΙΑ ΜΠΑΖΙΝΑ
Σα σήμερα 22 Αυγούστου το 2013 πέθανε ο Ηλίας Μπαζίνας. Αναδημοσιεύω κείμενο του Χρήστου Ξανθάκη, ενός ακόμα επαγγελματία δημοσιογράφου ο οποίος υπήρξε αναγνώστης της εφημερίδας.
γράφει ο χρήστος ξανθάκης
Μια συνέντευξη με τον σημαντικότερο Έλληνα αρθρογράφο των τελευταίων δεκαετιών. Αγαπητές αναγνώστριες και αγαπητοί αναγνώστες, θα μου επιτρέψετε σήμερα να απομακρυνθώ από την πολιτική και την επικαιρότητα. Σήμερα, έχει σειρά ο Ηλίας Μπαζίνας. Ο σημαντικότερος Έλληνας αρθρογράφος των τελευταίων δεκαετιών που τον χάσαμε τέτοια εποχή πριν από τρία χρόνια. Ένας σπουδαίος γραφιάς που αποτελούσε τον μοναδικό συνεχιστή μιας μεγάλης παράδοσης στον ελληνικό Τύπο. Διατηρούσε εν ζωή το «κουβεντιαστό» πνεύμα του Φρέντυ Γερμανού, του Δημήτρη Ψαθά, του Παύλου Παλαιολόγου, των ιερών τεράτων, δηλαδή, σε εκείνο εκεί το πράγμα που κάποτε αποκαλούσαμε «κοινωνικό σχόλιο». Με ψυχραιμία σπάνια, με σοφία περισσή, με ευγλωττία απαράμιλλη, με σθένος και σφρίγος εικοσάχρονου και χιούμορ που θα έκανε υπερήφανο το φάντασμα του Ιωάννη Κονδυλάκη.
Εδώ, όσα μου είχε πει σε μια συνέντευξη που του είχα πάρει προ δεκατεσσάρων ετών για το περιοδικό “Symbol”. Διαβάστε τον και αναρωτηθείτε πόσο προφητικά ήταν τα λόγια του:
* Ό,τι λες με το όνομά σου από κάτω, αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα. Ενώ στην αρχή ήθελα να πω μερικά πράγματα και να μην ξέρουν ποιος είμαι, στη συνέχεια ήθελα να τα πω και να με ξέρουν.
*Δεν κατάφερα ποτέ να δω τον εαυτό μου σαν κάποιον που ξεκινάει να σταδιοδρομήσει σε οποιονδήποτε χώρο.
* Όταν ξεκίνησα, πιστεύαμε ότι ο αθλητισμός είναι κάτι πολύ ωραίο, με κοινωνική αξία. Τώρα ισχύει το αντίθετο. Παρακαλάμε ο κόσμος να μη μάθει όλα όσα είναι ο αθλητισμός.
* Στον «Φίλαθλο» έμεινα πιστός από πνευματική τεμπελιά. Μου έγιναν και από αλλού προτάσεις, αλλά ήξερα ότι πουθενά δεν θα απολάμβανα την ίδια ελευθερία.
* Εγώ δεν είμαι ιδιαίτερα σοβαρό άτομο. Έχω σκυθρωπή και σοβαροφανή φυσιογνωμία.
* Απόλυτη ελευθερία δεν υπάρχει. Δεν γεννιόμαστε ελεύθεροι. Εναπόκειται στον καθένα να διαχειριστεί σωστά την ελευθερία που του παρέχεται.
* Όταν έχεις μια στήλη, μοιραία κάποια στιγμή το κοινό σου γίνεται συγκεκριμένο. Αναπτύσσει μια σχέση που παγιώνεται με τα χρόνια.
* Η κοινή λογική δεν είναι μια υψηλή ανθρώπινη ιδιότητα, που φωτίζει το δρόμο του ανθρώπου προς το μέλλον. Είναι ένα πρακτικό εργαλείο, για να δούμε τι θα κάνουμε σήμερα.
* Ο Έλληνας είναι ποιητική φύση και πολύ εύκολα δέχεται ότι τα πάντα είναι θέμα τρέλας ή μαγκιάς.
* Ο παγκόσμιος χάρτης τελεί σήμερα κάτω από τεράστιες πιέσεις προς την κατεύθυνση μιας αλλαγής η οποία θα δικαιώσει αυτούς που έχουν την οικονομική δύναμη και την υπεροπλία με τον τρόπο που εκείνοι αντιλαμβάνονται τη δικαίωση.
* Από τη στιγμή που ένα φαινόμενο όπως η ακροδεξιά γεννήθηκε μια φορά – κι από τη στιγμή που τα φαινόμενα στο διάβα της ιστορίας δεν ξεπερνιούνται ποτέ - θα επιστρέφει ξανά και ξανά.
* Η έννοια του έθνους δεν είναι ούτε τέρας ούτε Θεός και θα αργήσει πολύ να πεθάνει.
* Οι Ευρωπαίοι πολίτες αισθάνονται προδομένοι από τους σοσιαλδημοκράτες πολιτικούς και από τον τρόπο με τον οποίο άσκησαν την εξουσία τις τελευταίες δεκαετίες.
* Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, ακόμη και αν δεν αποτελεί πράξη ζωής σήμερα, ακόμη και αν είναι απλώς ένα περίβλημα που στηρίζει πράγματα τα οποία δεν άπτονται του πολιτισμού, ακόμη και αν με κάνει να βαριέμαι, λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας και με καθησυχάζει.
* Η μεταφυσική, αν υπάρχει, με αγγίζει μόνο όσον αφορά σε αυτό που λέμε όλοι «ψυχή μου».
* Η Ολυμπιάδα δεν είναι τίποτε άλλο από ένα εργαλείο ανάδειξης μερικών που δεν τους ήξερε ούτε η μάνα τους.
* Ο Ολυμπισμός, που για εμάς τους Έλληνες είναι σημαντική κληρονομιά, έστω κι αν δεν το καταλαβαίνουμε, καταλήγει να είναι μια γιορτούλα για ξένους, που θα έρθουν να φάνε αστακομακαρονάδες.
* Ο αθλητισμός ήταν κάτι σημαντικό. Αυτό που συμβαίνει σήμερα με την Ολυμπιάδα είναι ασήμαντο.
* Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο εκ βάθρων. Στην υπάρχουσα βάση, όμως, μπορούμε να προσθέσουμε στοιχεία ποιότητας.
* Εγώ θα είμαι εδώ και όταν η κυρία Αγγελοπούλου θα έχει εκπληρώσει τον προορισμό της μέσω της Ολυμπιάδας και θα έχει πάρει άλλη κατεύθυνση.
* Δεν το θέλω το ποδόσφαιρο ως υποκατάστατο πολέμου. Έχω δει πόλεμο. Η μπάλα είναι χαρά. Δεν είναι σκοπιμότητα.
* Στο γήπεδο είμαι με αυτόν που προσπαθεί να φέρει στη μπάλα τη χαρά που δεν έχει στη ζωή του. Όχι με τη μετεμψύχωση του Γερμαναρά, που τον θυμάμαι να φυλάει σκοπιά κάτω από το σπίτι μου, ο οποίος προσπαθεί να επιβληθεί σε κάποιον που κατά την άποψή του είναι υπάνθρωπος.
* Το να μπορούν οι άνθρωποι να παράγουν ποίηση μέσα σε μια στυγνή πραγματικότητα είναι ένα μικρό θαύμα. Στις φαβέλες του Ρίο αυτή τη στιγμή οι άνθρωποι χορεύουν και διασκεδάζουν. Κι ας μην έχουν το ψωμί το αυριανό.
* Οι Αγγλοσάξονες δεν παίζουν σπουδαία μπάλα. Όταν έχεις τη νοοτροπία του κατακτητή, δεν παίζεις ποδόσφαιρο, παίζεις ράγκμπι.
* Ελληνικότητα είναι η υψηλότερη αισθητική προσέγγιση της ζωής. Είναι και καημός γιατί σ’ ετούτη τη γη, που τόσο πολύ φως γεννήθηκε, εμείς οι μακρινότατοι απόγονοι του Πλάτωνα δεν αγαπάμε περισσότερο το ωραίο.
* Η επιδίωξη της πολυτέλειας είναι κάτι απόλυτα θεμιτό, αρκεί να μη συγκρούεται με κάποια απόλυτα σεβαστά ανθρώπινα δικαιώματα.
* Η προσέγγιση εμάς των δημοσιογράφων είναι ένα πασάλειμμα. Η μόνη απαίτηση που έχω από τους καλούς συναδέλφους είναι να μη λένε ότι ξέρουν περισσότερα από όσα ξέρουν.
* Τα αναβολικά μετέτρεψαν τον αθλητισμό σε ένα πράγμα που στο πυρήνα του υπάρχει ο θάνατος.
* Ο πάνθηρας δεν ζητάει ελαφρυντικά για ό,τι κάνει. Τον γουστάρω μεν, τον φοβάμαι δε.
* Ο εκτουρκισμός της ελληνικής διασκέδασης μου είναι απεχθής, γιατί οι Έλληνες είναι φλώροι και δεν αντέχουν αυτό το άγριο που έχουν οι Τούρκοι. Το αποτέλεσμα είναι μια σαπουνάδα.
* Μόνο οι Έλληνες μπορούν να βλάψουν την Ελλάδα.