Ο ΑΓΙΟΣ ΤΟΥ ΣΙΝΕΜΑ

 

Θέλω να γράψω δυο λόγια για τον Ρομπέρ Μπρεσόν, με την ευκαιρία ότι γεννήθηκε σα σήμερα 25 Ιουλίου, το 1901. Γίνεται; Μόνον δυο λόγια για έναν καλλιτέχνη, ειδικά αυτόν, που προσφέρεται για περιπλάνηση στο σύμπαν. Εδώ δεν τα λέμε όλα, αλλοίμονο. Εδώ περιοριζόμαστε στα βασικά, στα απαραίτητα. Τα δυο λόγια, λοιπόν, για τον αποκαλούμενο “Άγιο του σινεμά” είναι αρκετά.

Άγιος; Ο Μάρτιν Σκορτσέζε, πρωτοπόρος χολυγουντιανός, εμπορικός, ευαγγελιστής της ωμής βίας στις ταινίες του, καμία σχέση με τον Γάλλο που τον χαρακτηρίζει ένα ασκητικό ύφος στις δικές του ταινίες, συμφώνησε στην κουβέντα του Ζαν Λυκ Γκοντάρ για τον ομότεχνο Ρομπέρ Μπρεσόν: “Αυτός είναι το γαλλικό σινεμά, όπως ο Ντοστογιέφσκι είναι το ρωσικό μυθιστόρημα και ο Μότσαρτ η γερμανική μουσική”.

Λένε ότι ο Μπρεσόν στις ταινίες του, με κυρίαρχα στοιχεία τη λιτότητα και τη σιωπή, ήθελε να θυμίσει τον Θεό στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Τι σημαίνει αυτό; Ίσως ότι ο ίδιος ήταν θεούσα, θρησκόληπτος. Ποια, όμως, σημασία έχει τι πιστεύει ένας καλλιτέχνης, όταν ο ίδιος αρνείται να επηρεάσει τους θεατές. Να κάνει προπαγάνδα και ποιητική αδεία. Όταν δεν τον απασχολεί πόσοι θα μπουν στον κινηματογράφο να δουν τις ταινίες του.

Ο Ρομπέρ Μπρεσόν έκανε ταινίες όπως αυτός ήθελε. Στην πραγματικότητα δεν απευθυνόταν στο κοινό. Χρησιμοποιούσε μόνον ερασιτέχνες ηθοποιούς, κι αυτούς μονάχα σε μια ταινία, όχι σε δεύτερη. Γιατί; Μπαίνουμε στα δύσκολα. Ο επαγγελματίας ηθοποιός ερμηνεύει, μεταδίδει, μεταφέρει συναισθήματα στον θεατή. Κτυπάει, ξυπνάει τα συναισθήματα του θεατή. Ο Μπρεσόν φιλοδοξεί ο θεατής να ερμηνεύσει, να υποψιαστεί αυτά που θέλει να του “πει” ο ηθοποιός.

Ο κινηματογραφιστής της χριστιανικής δεξιάς. Του ντοστογιεφσκικού συντηρητισμού. Ταμπέλες που τιφλώνουν. Ο επονομαζόμενος ''άγιος του σινεμά'' Μπρεσόν γύρισε την πρώτη του ταινία το 1934 και άλλες 13 μέχρι το 1983. Πέθανε Δεκέμβριο του 1999. Μια κουβέντα του: “Αν ήμουν Θεός θα συγχωρούσα όλον τον κόσμο”. Εσύ τι λες; Εγώ αναρωτιέμαι. Τι θα έβγαινε αν ο Θεός συγχωρούσε όλον τον κόσμο.

Διαβάστε ακόμα:

ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΟΙ ΕΡΑΣΤΕΣ ΜΙΑΣ ΝΥΧΤΑΣ ΤΗΣ ΘΕΑΣ