Ο ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑΣ ΕΛΥΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΠΟΙΗΤΗ ΣΟΛΩΜΟ

Κόμης, πλούσιος γόνος παλιάς αρχοντικής οικογένειας της Επτανήσου, ο Σολωμός παρουσιάζει τούτο το εξαιρετικό: ότι δημιουργεί μια ποίηση που από τα πρώτα της κιόλας βήματα δείχνει να φτάνει τις πιο σπάνιες και υψηλές ποιότητες της εξελιγμένης Ευρωπαϊκής, ενώ συνάμα παραμένει μέσα στο κέντρο της καρδιάς του λαού και της εποχής του εκφράζοντας τους πόθους και τα κατορθώματα της Επανάστασης και της Ελευθερίας με στίχους που έζησαν και εξακολουθούν να ζουν στα χείλια κάθε πραγματικού Έλληνα.

Σωστό είναι να έχουμε εδώ υπ’ όψη μας ότι η Ζάκυνθος, όπου γεννήθηκε, η Κέρκυρα όπου έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του κι όπου άλλωστε πέθανε, δε γνώρισαν ποτέ σαν την υπόλοιπη Ελλάδα την καταθλιπτική κυριαρχία ενός λαού κατώτερου τους πνευματικά. Τα νησιά του Ιονίου πελάγους διατελούσανε κάτω από την Αγγλική κυριαρχία κι είχανε συνάψει στενούς πνευματικούς και εμπορικούς δεσμούς με την γειτόνισσά τους την Ιταλία. Ο ίδιος ο Σολωμός ήξερε την Ιταλική γλώσσα πολύ καλύτερα από την Ελληνική και στην αρχή ξεκίνησε σαν ένας καλός βέβαια μα δίχως ξεχωριστή προσωπικότητα Ιταλόφωνος ποιητής, με τον Ντάντε και τον Πετράρκα στη βάση της αισθητικής, τον Καντ και τον Σίλλερ στη βάση της φιλοσοφικής του κατάρτισης.

Χρειάστηκε να λάμψει άξαφνα μέσα του η ιδέα της απελευθέρωσης του Ελληνικού γένους και ν’ ακουστούν τα ηρωικά κατορθώματα των πρώτων ανταρτών, για ν’ αποκαλυφθεί στην ψυχή του Σολωμού ο υψηλός ηθικός σκοπός της ποίησης, εκείνος που θα τον βάλει αποφασιστικά πια να εργαστεί στη μητρική του γλώσσα. Από την στιγμή αυτή άλλωστε αποκαλύπτεται και η μεγαλοφυΐα του. Τους ρυθμούς του δημοτικού τραγουδιού, τους κρυφούς θησαυρούς της λαϊκής γλώσσας, η διαίσθηση του κι η αδιάκοπη μελέτη του τούς οδηγούν σε μιαν εντέλεια και μια πλαστικότητα τέτοιες που να μην μπορούν πια να ξεπεραστούν από κανέναν άλλον ως τα σήμερα, ενώ συνάμα τους προικίζει με την ικανότητα να εκφράσουν ακόμα και τα πιο δύσκολα νοήματα και τις πιο λεπτές εικόνες.