ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΣΙΓΓΑΝΟ Ο ΜΕΣΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΡΕΛΟΣ

 
Με αφορμή το θάνατο του Μανώλη Αγγελόπουλου το 1939, σα σήμερα 2 Απριλίου, αναδημοσιεύω τα κείμενα του ΜΠΑΖΙΝΑ που έγραψε στον «ΦΙΛΑΘΛΟ» μετά την κηδεία του τσιγγάνου λαϊκού τραγουδιστή. Ήδη, σηκώθηκε σήμερα το γραπτό-περιβόλι του Ηλία σε δύο αυτοτελή κομμάτια, το ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ Ο ΝΕΚΡΟΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟΣ... και το ΟΙ ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ ΒΡΟΝΤΟΦΩΝΑΞΑΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥΣ. Μακάριοι οι αναγνωστες της φυλλάδας, αγγέλους πίνανε κάθε πρωί...

Γράφει ο Ηλίας Μπαζίνας

Οι τσιγγάνοι είναι μοναδική περίπτωση στον κόσμο. Ο τρόπος, που αντιλαμβάνονται τις πιο θεμελιώδεις έννοιες της ζωής, είναι ριζικά διαφορετικός από όλων των άλλων ανθρώπων. Ειδικά την έννοια της ελευθερίας. Είναι τόσο μεγάλο το χάσμα ανάμεσα σ' αυτό που λέει «ελευθερία» ο τσιγγάνος και σε αυτό, που λένε «ελευθερία» όλοι οι άλλοι, ώστε όχι μόνον δεν γεφυρώνεται αλλά ούτε συλλαμβάνεται.

Ο δέσμιος άνθρωπος -ο μη τσιγγάνος- ζει μέσα σε περιορισμούς, που φτιάχτηκαν μέσα σε πολλές χιλιετίες. Δεν απομένει ούτε σπέρμα ανάμνησης της «τσιγγάνικης» ελευθερίας στη συνείδησή του. Μόνο σε μερικών το υποσυνείδητο, σαν κυτταρική μνήμη. Ίσως αυτοί να είναι ακριβώς οι λίγοι μη τσιγγάνοι που καταλαβαίνουν κάπως τους τσιγγάνους.

Ο μέσος άνθρωπος δεν έχει καμμία πιθανότητα να καταλάβει τέτοια πράγματα, ούτε να τα βιώσει, ούτε να αποκτήσει, φυσικά, πάνω τους αυτή τη «λογική εποπτεία», χωρίς την οποία νιώθει τυφλός. Ο μέσος άνθρωπος νομίζει ότι «ελεύθερος είναι ο μίστερ Μπους». Για τον τσιγγάνο ο «μέσος άνθρωπος», είναι απλά τρελός.

 

Δεν είναι «αυτονόητα» τα δεσμά, μέσα στα οποία μας έχουν παγιδέψει. Δεν είναι «φυσικά». Το πιο πιθανό είναι να συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Δεχθήκαμε σαν «φυσικό» ό,τι πιο αφύσικο υπάρχει, γιατί δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς.

Το πιο πιθανό είναι ότι οι τσιγγάνοι έχουν «δίκιο». Απλά, το χάνουν, μέσα στο φασισμό της ζωής. Δεν γίνεται να νικηθούν τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα. Αυτό, οι τσιγγάνοι το ξέρουν καλύτερα από όλους. Και ζουν το σήμερα, τραγουδώντας την αγάπη, την γέννηση και το θάνατο, με όλη την πανάρχαια σοφία τους.

 

Ο άνθρωπος δεν πλάστηκε για συρματοπλέγματα. Αυτό, το ήξερε καλά ο αρχέγονος πρόγονός μας. Για εκείνον, η επιλογή ήταν ξεκάθαρη ΝΑΙ-ΟΧΙ! Η «ανάπτυξη» είχε μέσα συρματοπλέγματα, τέρμα. ΝΟΜΟΣ! Εναλλακτική λύση δεν υπήρξε, ούτε τότε, ούτε τώρα, ούτε ποτέ. Πολλοί το δέχθηκαν, συχνά μέσα από διαδικασίες υποταγής, κάπου-κάπου και μετά από πρακτικούς «υπολογισμούς». Άλλοι δεν το δέχθηκαν και -πολύ απλά- εξέλιπαν. Χάθηκαν, μαράζωσαν, εξοντώθηκαν.

Ακόμα πλανιέται στον αέρα -και στοιχειώνει τον ύπνο όσων αμερικανών έχουν συνείδηση- η τρομερή στην ασυμβίβαστη απλότητα και αλήθεια της, ερώτηση του ινδιάνου φύλαρχου προς τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ: «Και πώς να σου πουλήσουμε τη γη; Δική μας είναι; Πουλιέται η γη, που πάνω περπατάνε οι άνθρωποι, το νερό, που πίνουν, ο αέρας που ανασαίνουν. Το κυνήγι, που τους ζει;».

Ο άνθρωπος εκείνος βρισκόταν στην λίθινη εποχή, τεχνολογικά. Δεν είχε προλάβει να ξεχάσει τις πρωτογενείς αλήθειες. Τι να του πουν εκείνου για ελευθερία; Και τι να του διδάξουν για οικολογία; Και για αξιοπρέπεια, για το τι αξίζει και τι δεν αξίζει;

 

Τώρα θυμάται η αμερικάνικη συνείδηση τους ινδιάνους. Τις μπρούτζινες φάτσες και τα μάτια από αχάτη, που κοίταξαν μέσα στις κάννες των πολυβόλων Γκάτλινγκ, χωρίς να παίξουν βλέφαρο. Και αποφάσισαν: «Κάνε ό,τι έχεις να κάνεις και τελείωνε, ανεπτυγμένε καραγκιόζη!».

Δεν αναφέρεται άλλη τέτοια γενοκτονία, όπου ΚΑΝΕΝΑ θύμα να μην ήταν ντουφεκισμένο ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΗ. Οι ινδιάνοι στάθηκαν να σκοτωθούν, γιατί η πρόταση ζωής του «πολιτισμένου» ανθρώπου δεν τους ενδιέφερε.

 

 

Οι τσιγγάνοι έζησαν χάρη στην παροιμιώδη ευκαμψία τους και στην παγκόσμια ζήτηση των μοναδικών προϊόντων της καλλιτεχνικής τους ευαισθησίας...

...ΔΙΑΚΟΠΗ, το τελευταίο κείμενο θα βγει στις 18.30 σήμερα.