ΜΕΓΑΛΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ, ΜΕΓΑΛΟΣ ΕΡΩΤΙΑΡΗΣ
«Έχω για τη ζωή μια αντίληψη δραματική και ρομαντική. Ό,τι δεν αγγίζει βαθειά την ευαισθησία μου, δεν μ’ ενδιαφέρει. Όσο αφορά την ποίηση, στην πραγματικότητα καταλαβαίνω πολύ λίγα πράγματα...».
Μέγας ποιητής, ο μέγιστος του 20ου αιώνα στη Λατινική Αμερική, Πάμπλο Νερούντα αν λέει κάτι το όνομα του Χιλιανού, και ο άνθρωπος ομολογεί ότι πολύ λίγα πράγματα αντιλαμβάνεται στην ποίηση. Εγώ άλλο εισπράττω από την κουβέντα του. Εννοεί, ίσως, πως δεν αισθάνεται πολύ σπουδαίος ώστε να καταλαβαίνει απόλυτα όλα όσα κρύβονται σε πόνημα ποιητικό.
Με τη μελοποίηση του Κάντο Χενεράλ ο Μίκης Θεοδωράκης έκανε γνωστό, όχι μονάχα στην Ελλάδα, τον Ναφταλί Ρικάρδο Ρέγιες Μπεσουάλτο που γεννήθηκε Ιούλιο του 1904 και πέθανε σα σήμερα στις 23 Σεπτεμβρίου το 1973. Από τον Γάλλο ποιητή Πωλ (Πάυλο, στα ελληνικά) Βερλαίν πήρε το μικρό του όνομα και το επίθετό του από τον Τσέχο συγγραφέα Γιαν Νερούντα.
«…Ίσως από τα φυτά, τη μοναξιά, τη σκληρή ζωή, βγαίνουν οι μυστικές, οι αληθινά βαθειές «ποιητικές πραμάτειες» που κανείς δεν μπορεί να διαβάσει γιατί κανείς δεν τις έγραψε... ». Νερούντα είναι κι αυτός. Στα 19 του δημοσίευσε δυο ποιητικές συλλογές, κι επειδή δεν μπορούσε να ζήσει από τα έσοδα του ως ποιητής έγινε διπλωματικός αλά Γιώργος Σεφέρης.
Πρόξενος της Χιλής σε Βιρμανία, Κεϋλάνη, Ιάβα, Σιγκαπούρη, Μπουένος Αϋρες, Ισπανία. Σε χώρες που είδε κόσμο να πεινάει και συνάντησε την πρώτη του γυναίκα, μια Ολλανδέζα.
Ο Μίκης Θεοδωράκης ξεκίνησε να μελοποιεί το Canto General το 1971 και το παρουσιάζει πρώτη φορά τον επόμενο χρόνο στο Μπουένος Αϋρες. Το ποιητικό έργο του Χιλιανού, Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1971, παίχθηκε στο στάδιο Καραϊσκάκη, αφού έπεσε η χούντα στην Ελλάδα.
Σε θυμάμαι όπως ήσουν το τελευταίο φθινόπωρο.
Ήσουνα το μπερέ το γκρι και η ήσυχη καρδιά.
Στα μάτια σου παλεύανε του δειλινού οι φλόγες.
Και τα φύλλα πέφτανε στο νερό της ψυχής σου.
Στα χέρια μου πιασμένη σαν το αναρριχητικό,
συλλαμβάνουν τα φύλλα την αργή φωνή σου κι ήσυχη.
Πυρά της έκπληξης όπου η δίψα μου καιγόταν.