ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΙ, ΔΙΚΑΙΟ ΝΑ ΣΚΥΨΕΤΕ...

 
Γράφει ο Ισαάκ Διαμαντίδης
Είμαι πιο δυνατός, άρα το... δίκαιο είναι ο αδύνατος να κάνει ό,τι του ζητήσω. Ισχύει από καταβολής, ανθρώπων και  ζώων. Να, ένα επεισόδιο πριν 2.500 χρόνια που δίνει εξήγηση και σ' όλα τα σημερινά...
...Διάλογος των Αθηναίων και των κατοίκων της Μήλου. Διάλογος γύρω στο 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι εξεστράτευσαν πάνοπλοι στη Μήλο για να πείσουν τους κατοίκους τους να προσχωρήσουν στην Αθηναική Συμμαχία, κάτι που οι Μήλιοι δεν ήθελαν να αποδεχθούν.
Επέμειναν να μείνουν ανεξάρτητοι και ουδέτεροι στο μικρό νησί τους και τιμωρήθηκαν σκληρά. Οι Αθηναίοι έσφαξαν όλους τους άνδρες, όλα τα γυναικόπαιδα τα πούλησαν ως δούλους και στην έρημη πια Μήλο εγκατέστησαν 500 Αθηναίους κληρούχους. Το ''διάλογο'' παρέδωσε στην Ιστορία ο Θουκυδίδης, και είναι ανάμεσα στον δυνατό και τον αδύνατο, ανάμεσα στον άδικο και τον δίκαιο, και σχεδόν πάντα έχει την ίδια κατάληξη.
Λένε οι πρέσβεις των Αθηναίων; «Ξέρετε και ξέρουμε πως κατά την κρίση των ανθρώπων, το δίκαιο λογαριάζεται όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του, κι όταν αυτό δεν συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμη τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν και αποδέχονται...». Και συνεχίζουν οι Αθηναίοι:
''Επειδή οι προτάσεις μας δεν θα γίνουν προς το λαό, για να μην εξαπατηθεί το πλήθος ακούοντας μας να εκθέτουμε, σε μια συνεχή αγόρευση, επιχειρήματα ελκυστικά και ανεξέλεγκτα (γιατί καταλαβαίνουμε πως αυτό το νόημα έχει το ότι μας φέρατε μπροστά στους λίγους), σεις οι συγκεντρωμένοι εδώ κάμετε κάτι ακόμη πιο σίγουρο. Μη μας απαντάτε και σεις μ’ ένα συνεχή λόγο αλλά σε κάθε σημείο που νομίζετε πως δεν μιλάμε όπως είναι το συμφέρον σας, να μας σταματάτε και να λέτε τη γνώμη σας. Και πρώτα πρώτα πείτε μας αν συμφωνείτε με όσα προτείνουμε».

Πρόκριτοι των Μηλίων: «Την καλή σας ιδέα να δώσουμε μεταξύ μας με ησυχία εξηγήσεις δεν την κατακρίνουμε, οι πολεμικές όμως ετοιμασίες που δεν είναι μελλοντικές, αλλά παρούσες ήδη, βρίσκονται σε φανερή αντίθεση με την πρότασή σας αυτή. Γιατί βλέπουμε ότι έχετε έρθει σεις οι ίδιοι δικαστές για όσα πρόκειται να ειπωθούν και ότι το τέλος της συζήτησης, σύμφωνα με κάθε πιθανότητα, θα φέρει σε μας πόλεμο, αν υπερισχύσουμε εξαιτίας του δίκιου μας και γι’ αυτό αρνηθούμε να υποχωρήσουμε, δουλεία αν πειστούμε».

Αθηναίοι: «Αν ήρθατε σ’ αυτή τη συνεδρίαση για να κάμετε εικασίες για τα μελλούμενα ή για τίποτε άλλο, κι όχι απ’ την τωρινή κατάσταση κι από όσα βλέπετε να σκεφτείτε για τη σωτηρία της πολιτείας σας, μπορούμε να σταματήσουμε, αν όμως ήρθατε γι’ αυτό, μπορούμε να συνεχίσουμε».

Μήλιοι: «Είναι φυσικό και συγχωρείται, στη θέση που βρισκόμαστε, να πηγαίνει ο νους μας σε πολλά, κι επιχειρήματα και σκέψεις. Αναγνωρίζουμε ότι η σημερινή συνάντηση γίνεται βέβαια για τη σωτηρία μας, κι η συζήτηση, αν νομίζετε σωστό, ας γίνει με τον τρόπο που προτείνετε».

Αθηναίοι: «Κι εμείς λοιπόν δε θα πούμε με ωραίες φράσεις μακρούς λόγους, που δεν πρόκειται να σας πείσουν, ή ότι δίκαια έχουμε την ηγεμονία μας, επειδή νικήσαμε τους Πέρσες, ή ότι τώρα εκστρατεύουμε εναντίον σας, επειδή αδικούμαστε, κι από σας ζητούμε να μη νομίσετε πως θα μας πείσετε λέγοντας ή ότι, ενώ είστε άποικοι των Λακεδαιμόνιων, δεν πήρατε μέρος στον πόλεμο στο πλευρό τους ή δε μας κάματε κανένα κακό. Έχουμε την απαίτηση να επιδιώξουμε πιο πολύ να επιτύχουμε τα δυνατά από όσα κι οι δυο μας αληθινά έχουμε στο νου μας, αφού ξέρετε και ξέρουμε ότι κατά την κρίση των ανθρώπων το δίκαιο λογαριάζεται όταν υπάρχει ίση δύναμη για την επιβολή του κι ότι, όταν αυτό δε συμβαίνει, οι δυνατοί κάνουν ό,τι τους επιτρέπει η δύναμή τους κι οι αδύναμοι υποχωρούν κι αποδέχονται».

Μήλιοι: «Όπως εμείς τουλάχιστον νομίζουμε, είναι χρήσιμο (ανάγκη να μιλάμε γι’ αυτό, επειδή εσείς τέτοια βάση βάλατε στη συζήτησή μας, να αφήσουμε κατά μέρος το δίκαιο και να μιλάμε για το συμφέρον) να μην καταργήσετε σεις αυτό το κοινό καλό, αλλά να υπάρχουν, γι’ αυτόν που κάθε φορά βρίσκεται σε κίνδυνο, τα εύλογα και τα δίκαια και να ωφελείται κάπως αν πείσει, έστω κι αν τα επιχειρήματά του δε βρίσκονται μέσα στα πλαίσια του αυστηρού δικαίου.

Κι αυτό δεν είναι σε σας λιγότερο συμφέρον από ό,τι σε μας, γιατί, αν νικηθείτε, θα μπορούσατε να γίνετε παράδειγμα στους άλλους για να σας επιβάλουν την πιο μεγάλη τιμωρία».

Διαβαστε ακομα:

Ο ΘΕΟΣ ΛΕΟΝΑΡΝΤΟ ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ