ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΑΡΑ, ΟΧΙ ΚΑΙ… ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΣ
Μόνος του είναι μια ξεχωριστή κατηγορία. Δεν υπάρχουν σαν κι αυτόν, και σήμερα και χθες. Κι αν υπάρχουν στον κόσμο όλο, είναι μετρημένοι στα δάκτυλα. Κι όχι της ίδιας κλάσεως σαν κι αυτόν, τον Πολωνό Ryszard Kapuscinski. Δημοσιογράφος που εξελίχθηκε σε συγγραφέα πετυχημένο, με τα βιβλία που έγραψε όσα έζησε στα 40 χρόνια της περιπετειώδους ζωής του μακριά από την πατρίδα του την Πολωνία.
Ο Ρίτσαρντ Καπισίνσκι γεννήθηκε Μάρτιο του 1932 και από τέλη της δεκαετίας του ’50 άρχισε να ταξιδεύει σε Αφρική, Ασία και Λατινική Αμερική. Μέχρι το 1981 έζησε από κοντά 27 επαναστάσεις και πραξικοπήματα. Για ποιο λόγο; Να ικανοποιήσει το δαιμόνιο του ρεπόρτερ. Κίνητρο η τρέλα του δημοσιογράφου. Μήπως ήταν και κάτι άλλο;
Να το θέσουμε αλλοιώς. Τι δουλειά είχε ένας Πολωνός, δηλωμένος αριστερός, του Πολωνικού Πρακτορείου Ειδήσεων, να εργάζεται μονίμως εκτός της χώρας του; Υπηρετούσε την ενημέρωση ή τις μυστικές υπηρεσίες, αν έχει σημασία το ερώτημα. Και τα δυο. Μόνο τη δημοσιογραφία.
Έκπληξη είναι να μην έχει σχέσεις με πρακτοριλήκια, με μυστικές υπηρεσίες της Πολωνίας ή χώρας της Δύσης άνθρωπος που περνάει μια ζωή με αντάρτες ή μέσα σε βασιλικές αυλές. Παρέα με επαναστάτες ή ηγεμόνες χωρών. Κι όμως, το δημοσιογραφικό μητρώο του Καπίσίνσκι είναι καθαρό, με ελάχιστους σκούρους αστερίσκους.
Δεν είμαι αντικειμενικός δημοσιογράφος ισχυρίστηκε ο ίδιος. Τι εννοεί; Πως δεν έχει νόημα η… αντικειμενικότητα όταν δεν υπηρετεί ιδέες και αλήθειες ζωής. Έγραφε, περισσότερο ως λογοτέχνης, παρά ως ρεπόρτερ, και ψέματα ο Καπισίνσκι. Και πράγματα που τα έβγαζε από το μυαλό του. Γιατί; Ήταν θεμιτό όταν και το ψεύτικο, και το φανταστικό στήριζαν αυτό που εκείνος θεωρούσε αληθινό.
Κάλυψε, για παράδειγμα, τη σφαγή των δυο φυλών στη Ρουάντα το 1974, που τη βίωσε από πολύ κοντά. Αν παρουσίαζε την πραγματικότητα όπως την έβλεπε, πιθανόν να μην την απέδιδε σωστά. Να μη φώτιζε το κακό, στα αίτια και στις ρίζες του. Όπως και να ‘χει ο Καπισίνσκι θεωρείται αυθεντία και αναγνωρίζεται ως κορυφαία προσωπικότητα στο είδος του. Πέθανε Ιανουάριο του 2007.
Διαβαστε ακομα: