ΠΙΣΩ ΤΟΥ ΑΦΗΣΕ ΕΡΕΙΠΙΑ...

Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς

Ο Χρήστος Λαμπράκης σφράγισε την ιστορία του τόπου για περίπου μισόν αιώνα. Η ιστορία είναι πολύ νωπή ακόμη για να την καταγράψει κάποιος ψύχραιμα και αντικειμενικά. Στον τομέα του Τύπου, πάντως, άνοιξε δρόμους. Ανέδειξε δύο γενιές σημαντικών Ελλήνων στις τέχνες και στα γράμματα. Τα δύο ιστορικά φύλλα φιλοξένησαν κορυφαίους αρθρογράφους και έφεραν καινούργια ρεύματα και αντιλήψεις σε μια Ελλάδα που ήταν αποκομμένη από τη Δύση.

Πολλοί αναρωτιούνται κατά πόσον τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά στη χώρα μας σήμερα αν ζούσε ακόμη. Είχε, είναι η αλήθεια, ένα μοναδικό τρόπο να επιβάλλει ισορροπία σε ένα παρασκηνιακό σύστημα διαπλοκής το οποίο ενίοτε «ξέφευγε» και μετατρεπόταν σε πραγματικό Φαρ Ουέστ. Ήταν ο μοναδικός παίκτης που μπορούσε να σηκώσει το τηλέφωνο, να μιλήσει με όλους και να εξομαλύνει καταστάσεις που βρίσκονταν εκτός ελέγχου.

Είναι όμως ψευδαίσθηση να πιστεύει κάποιος ότι ο Λαμπράκης της δεκαετίας του ’80 ή του ’90 θα μπορούσε να επιβιώσει σήμερα και να έχει ηγεμονικό ρόλο. Ευτυχώς ή δυστυχώς, το τοπίο έχει αλλάξει. Είναι άναρχο, πολυκεντρικό και πολύ, μα πάρα πολύ, πιo άγριο. Η εποχή που κάποιος εκδότης ή μεγαλοπαράγοντας σήκωνε το τηλέφωνο και «καθάριζε», αν δεν τελείωσε, τελειώνει. Έχω αναρωτηθεί πολλές φορές αν ο Λαμπράκης ήξερε τι συνέβαινε γύρω του. Ήταν πολύ δύσκολο να καταλάβεις αν η αφελής στάση απέναντι σε πρόσωπα και πράγματα ήταν ειλικρινής ή μια επιτηδευμένη συμπεριφορά άρνησης της πραγματικότητας. Λίγοι είχαν την απάντηση, οι περισσότεροι δεν ζουν πια.

Το εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι άφησε τα πάντα, ενδεχομένως και την υστεροφημία του, κυριολεκτικά στον αέρα. Και δεν είναι μόνον ο ΔΟΛ που σήμερα κλυδωνίζεται. Είναι και το Μέγαρο Μουσικής, το οποίο, με την ανοχή και υποστήριξη σύσσωμου του πολιτικού κόσμου, μεταλλάχθηκε σε ένα φαραωνικό έργο που κινδυνεύει και αυτό να καταρρεύσει. Με άλλα λόγια, δεν φρόντισε τίποτα και άφησε πίσω του ερείπια. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν αυτό οφείλεται σε εγωπαθή ναρκισσισμό, στην αντίληψη που έχουν πολλοί μεγαλοφυείς άνθρωποι ότι έπειτα από αυτούς το μόνο που μπορεί να ακολουθήσει είναι το... χάος. Έχει όμως ευθύνη γι’ αυτό.