ΜΙΑ ΘΕΟΥΣΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Τον έχει δει κανείς ποτέ τον Θεό; Όχι. Τον έχει ακούσει, μήπως. Όχι. Κι όμως, κατά τον φιλόσοφο και θεολόγο George Berkeley ο Θεός είναι πιο υπαρκτός από τον άνθρωπο. Ποια είναι η επιχειρηματολογία του Ιρλανδού που πέθανε στα 68 του χρόνια, σα σήμερα, 14 Ιανουαρίου, το 1753; Μη βιάζεσαι. Προηγείται η εισαγωγή του αποδυτηριάκια.
Ο άνθρωπος, πρωτόγονος και σύγχρονος, σκεπτόμενος κι όχι, δεν έχει σταματήσει να ασχολείται με τον Θεό. Ας μην τον βλέπει, ας μην τον ακούει, αρκούν η φαντασία του, οι φόβοι και οι ελπίδες του, για να... φανερώνουν την ύπαρξη του Θεού.
Αναγέννηση. Πόσο αναγεννήθηκε ο άνθρωπος όταν αδυνατεί να ξεφύγει απ' αυτά που ο ίδιος προκαλεί σε βάρος του εδώ και χιλιάδες αιώνες; Διαφωτισμός. Πόσο φωτίστηκε ο άνθρωπος από τους φωστήρες του πνεύματος, οι οποίοι απλά φώτισαν δρόμους που οδηγούν σε πνευματικό αδιέξοδο.
Ένας απ' αυτούς τους φωστήρες είναι ο Τζωρτζ Μπέρκλυ που από 15 χρονών στο Τρίνιτυ Κολέγιο του Δουβλίνου άρχισε να σπουδάζει φιλοσοφία, θεολογία και φυσικές επιστήμες. Όπως όλοι έτσι κι αυτός επηρεάστηκε απ΄ άλλους. Ο συγκεκριμένος έφτιαξε τη μαγιά της σκέψης του από τους Ρεναί Ντεκάρτ, Τζων Λοκ, Τόμας Χομπς, Ρόμπερτ Μπόυλ και Ισαάκ Νεύτωνα, πριν καταλήξει στη δική του ιδεαλιστική φιλοσοφία, Και τι μας λέει; Εδώ είμαστε.
Τα μόνα πράγματα που βλέπουμε είναι αυτά που αντιλαμβανόμαστε. Ναι, αλλά προσθέτει ο Μπέρκλυ, αντιλαμβανόμαστε και “πράγματα” που δεν είναι υλικά, που δεν είναι χειροπιαστά, με τη βοήθεια του πνεύματός μας. Όπως ακόμα ερχόμαστε σε “επαφή” με κάποια “πράγματα” όταν ονειρευόμαστε.
Τα πάντα, κατά τον Μπέρκλυ, οφείλονται στο Πνεύμα, στη συνείδησή μας, μέσα στην οποία είναι βαθειά παρών ο Θεός, η δύναμη του Θεού. Κι εμείς οι άνθρωποι υπάρχουμε για τον Θεό; Ναι, λέει Γιώργος Μπέρκλης, υπάρχουμε μέσα στο νου του Θεού.
Στα 43 του ο Τζωρτζ Μπέρκλυ πήγε στην Αμερική για να ιδρύσει κολέγιο για τους πιτσιρικάδες Ινδιάνους, αλλά δεν τα κατάφερε. Δεν είχε, φαίνεται, τη βοήθεια του Θεού. Επέστρεψε στην Αγγλία και χειροτονήθηκε επίσκοπος στο Δουβλίνο.
Διαβάστε ακόμα: