Ο ΜΠΑΙΝΤΕΝ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΤΖΟΝΣΟΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΑΡΤΕΡ

 "Σου εφιστώ επίσης την προσοχή, κύριε Πρωθυπουργέ, στις υποχρεώσεις (της Τουρκίας) σας προς το ΝΑΤΟ. Δεν μπορεί να υπάρχει ερώτημα στο μυαλό σας πως μια τουρκική επέμβαση στην Κύπρο θα οδηγήσει σε εχθροπραξίες ανάμεσα σε τουρκικές και ελληνικές δυνάμεις. Ο Υπουργός Εξωτερικών Ράσκ διακήρυξε στο πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο του ΝΑΤΟ, στη Χάγη, πως ένας πόλεμος μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας πρέπει να θεωρείται, κυριολεκτικά, "αδιανόητος"...

Επιπλέον μια στρατιωτική επέμβαση στην Κύπρο από την Τουρκία θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεση εμπλοκή της Σοβιετικής Ένωσης. Ελπίζω να αντιλαμβάνεσαι πως οι Νατοϊκοί σας σύμμαχοι δεν είχαν την ευκαιρία να εξετάσουν κατά πόσον έχουν υποχρέωση να υπερασπιστούν την Τουρκία εναντίον στη Σοβιετική Ένωση εάν η Τουρκία κάνει κάποιο βήμα που θα προκαλέσει Σοβιετική επέμβαση, χωρίς την ξεκάθαρη συναίνεση και κατανόηση των Νατοϊκών της συμμάχων".

Ορισμένοι πιστεύουν ότι, τελικά, η ρωσική απειλή και όχι η αμερικανική προειδοποίηση ήταν αυτή που γλίτωσε τότε την Κύπρο από την τουρκική απόβαση, κάτι που τελικά δεν αποφεύχθηκε μετά από δέκα χρόνια, τον Ιούλιο του 1974, όταν ανενόχλητοι οι Τούρκοι κατέλαβαν το 37%  των εδαφών της κυπριακής δημοκρατίας. Ωστόσο, ο Τζόνσον  ήταν κατηγορηματικός  στην επιστολή του προς τον Ινονού.:

"Τέλος, κ. Πρωθυπουργέ, πρέπει να σας υποδείξω πως έχετε δημιουργήσει επικίνδυνες καταστάσεις σε ζητήματα ειρήνης και πολέμου. Τα ζητήματα αυτά ξεπερνούν τις διμερείς σχέσεις ανάμεσα σε Τουρκία και Ηνωμένες Πολιτείες. Σίγουρα οι συνέπειές τους δεν θα περιοριστούν μόνο σε ένα πόλεμο ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα αλλά μπορούν να συμπεριλάβουν ευρύτερες εχθροπραξίες λόγω των απρόσμενων συνεπειών που θα προκληθούν από μια μονομερή επέμβαση στην Κύπρο. Έχετε τις ευθύνες σας ως αρχηγός της τουρκικής κυβέρνησης. Έχω και εγώ τις δικές μου ευθύνες ως Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Πρέπει, συνεπώς, να σας γνωστοποιήσω στο πλαίσιο βαθειάς φιλίας, πως, εκτός και αν έχω τη διαβεβαίωσή σας πως δεν θα αναλάβετε τέτοια δράση χωρίς πλήρη διαβούλευση, δεν μπορώ να αποδεχτώ το παράγγελμά σας προς τον Πρέσβη Χέαρ (στην Άγκυρα) για μυστικότητα και πρέπει να ζητήσω έκτακτες συναντήσεις του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών".

Σε αντίθεση με τον  Τζόνσον,  ένας άλλος πρόεδρος ο επίσης  δημοκρατικός Τζίμυ Κάρτερ διέψευσε τις ελληνικές προσδοκίες, ακυρώνοντας πέραν πάσης προσδοκίας το 1978, το εμπάργκο όπλων που  είχε επιβληθεί από τις ΗΠΑ στην Τουρκία για την εισβολή στην Κύπρο. Το σοκ  ήταν  ιδιαίτερα ισχυρό τόσο στην Ελλάδα και την Κύπρο όσο και στην ομογένεια των ΗΠΑ που είχε στηρίξει με όλες τις δυνάμεις της  τον Κάρτερ στις  αμερικανικές εκλογές του 1976. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Κύπρο χτύπησαν χαρμόσυνα οι καμπάνες μόλις ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εκλογών στην Αμερική, ενώ  με ανάλογα συναισθήματα υποδέχθηκαν τη νίκη Κάρτερ και  οι απανταχού Έλληνες.