Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΠΕΛΥΣΕ ΤΟΝ... ΤΖΟΥΠΕ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ

 

Γράφει ο Ισαάκ Διαμαντίδης

Τζουμπές ή τσουμπές. Ανατολίτικης προέλευσης μακρύς επενδύτης, με ή χωρίς μανίκια, που ως ενδυματολογική επιλογή χρησιμοποιούνταν κυρίως από τους προκρίτους, τους κοτζαμπάσηδες των πρώτων ετών μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Ήταν το αντίστοιχο ένδυμα της μακριάς μπέρτας στη Δυτική Ευρώπη. Περίπου το ίδιο ένδυμα φέρουν σήμερα επίσημα οι Άραβες μονάρχες σε χρώμα μαύρο ή καφέ.

Με το προσωνύμιο ''Τζουμπές'' έμεινε στην ιστορία ο Υδραίος πολιτικός Δημήτριος Βούλγαρης (φώτο) εξ αιτίας του ποδήρη χιτώνα που φορούσε. Ήταν η προσωποποίηση της φαυλότητας και έκτοτε επικράτησε να λέγεται τζουμπές όποιος πολιτικός αυθαιρετούσε, παραβίαζε το Σύνταγμα και τους νόμους. 
Ο Βούλγαρης αναμίχθηκε από νεαρή ηλικία στην πολιτική ζωή της Ύδρας κι έλαβε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις του 1821. Υπήρξε πληρεξούσιος του νησιού σ' όλες τις επαναστατικές εθνικές συνελεύσεις και μετά την απελευθέρωση αντιπολιτεύτηκε σφοδρά τον Καποδίστρια.

Το 1855 ο Βούλγαρης έγινε για πρώτη φορά πρωθυπουργός, διαδεχόμενος τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, και ξανάγινε μετά την έξωση του Όθωνα το 1862, σε μια κρίσιμη περίοδο για τη διεθνή θέση της χώρας, λόγω του Κριμαϊκού Πολέμου. Παρά την αναμφισβήτητη ευφυία του, δεν άφησε θετικά ίχνη στον κοινοβουλευτικό βίο της χώρας, παρά μόνον διαφθορά και αντισυνταγματικές πρακτικές. Πολλές φορές ψήφιζε νόμους και τον προϋπολογισμό, χωρίς η Βουλή να βρίσκεται σε απαρτία. Η κοινή γνώμη εξεγέρθη και ο Χαρίλαος Τρικούπης δημοσίευσε το 1875 στην εφημερίδα Καιροί το περίφημο άρθρο του ''Τις πταίει;''.

Οι τότε βουλευτές που παρέμειναν, κατηγορήθηκαν, χαρακτηρίστηκαν «στηλίται», όπως αναγραφόταν σε ατιμωτική στήλη το όνομα τους κατά την αρχαιότητα οι στιγματισθέντες. Προ της γενικής κατακραυγής, ο βασιλιάς Γεώργιος απέλυσε τον Βούλγαρη, η δε Βουλή τον παρέπεμψε στο Ειδικό Δικαστήριο για πλαστογραφία και αντιποίηση αρχής. Δύο εκ των υπουργών του, ο γαμπρός του, στο όνομα Νικολόπουλος, και κάποιος Βαλασόπουλος, καταδικάστηκαν για δωροληψία. Τα γεγονότα της εποχής αυτής πέρασαν στην Ιστορία ως ''Στηλιτικά''. Όλα αυτά προκάλεσαν κατάθλιψη στον Δημήτριο Βούλγαρη, που γεννήθηκε Δεκέμβριο του 1802 και πέθανε το 1877, σα σήμερα 29 Δεκεμβρίου.

Ο Νικόλαος Λεβίδης μας δίδει ένα ζωντανό πορτραίτο του Υδραίου πολιτικού στα Απομνημονεύματά του. «[…] Η δε πολιτική δράσις του ανδρός κατάς μεν τας αρχάς του πολιτικού βίου αυτού και επί μακρά έτη υπήρξε φιλελευθέρα, περί το τέλος της ζωής του εξετράπη των τα μάλιστα φιλελευθέρων και κοινοβουλευτικοτάτων αρχών αυτού ανελεύθερος και σατραπικώτατος γενόμενος, και τούτου ένεκεν αδόξως τελευτήσας. […] Ως πολιτικός ρήτωρ ωμίλει μάλλον ή αγόρευε. Ωμίλει δε ουχί οργίλως, αλλά ταχέως, ελαφρότατα δε βατταρίζων (τσεβδίζων). […] Ανήρ εις άκρον φιλόθρησκος, παρηκολούθει τακτικώτατα την Θεία Λειτουργία εις τον Ναόν της Ζωοδόχου Πηγής».

Διαβαστε ακομα: