Γράφει ο Ισαάκ Διαμαντίδης
Μη λησμονούμε το σκηνικό 1961. Το θρίαμβο του... ''κέντρου''. Τον πολιτικό, όπου συνωστίζονται οι... πάντες. Με εξαίρεση, βέβαια, το παραδοσιακό ΚΚΕ και τις κινήσεις της λεγόμενης ακροαριστεράς και ακροδεξιάς, κοινοβουλευτικής κι όχι. Κόμματα, δηλαδή, του περιθώριου επί τη ουσίας. Η ΝΔ προσπαθεί να πείσει ότι είναι κεντρώο κόμμα, όχι δεξιό. Γι' αυτό δεν έχει σταματήσει να κάνει μεταγραφές από μη- υποτιθεται- δεξιά κόμματα. Ο ''αριστερός'' Σύριζα όλο και γέρνει προς τα δεξιά, με το άλλοθι ότι ξεκάθαρα επιδιώκει να στεγάσει κεντρώους ψηφοφόρους. Και γαμώ το αριστερό κόμμα ήταν από το 1974 το ΠΑΣΟΚ, σήμερα ούτε τα προσχήματα δεν τον.. συμφέρει να κρατά προκειμένου να τιμήσει το παρελθόν του. Φόρα παρτίδα κεντρώο κόμμα το.. πάλαι ποτέ ''κίνημα'' στο.. όνομα.
Κόμματα που κυκλοφόρησαν για ένα φεγγάρι, κόμματα παρθένα και αντικαθεστωτικά, με αίτημα την αλλαγή, τελικά προσγειώθηκαν στην πραγματικότητα, δήλωσαν ''κεντρώα'', όχι και ποτέ δεξιά κι αριστερά. Κόμματα με διαφορετική ταμπέλα, αλλά για να εξασφαλίσουν μακροημέρευση σήκωσαν τα χέρια και παραδόθηκαν στη θολή έννοια του... κέντρου.
Η ''ενιαία'' Ένωση Κέντρου εμφανίστηκε υπό την ηγεσία του μπαλκονάτου πολιτικού, του γνωστού και ως ''παπατζή'' Γεωργίου Παπανδρέου. Θυμίζω πως αφού έδωσε τις μεγάλες μάχες για τον λαό και ενάντια στον βασιλιά η Ένωση Κέντρου, με δικά της κορυφαία στελέχη φτιάχτηκαν η μία παλατιανή κυβέρνηση μετά την άλλη.
Είχαν ψαχθεί να κωλομπαρέψουν ένα ''προοδευτικό'' ψευτοκεντρώο σχήμα η Φώφη Γεννηματά, ο Σταύρος Θεοδωράκης, και κάτι λιμά από το χώρο της ροζ, πολύ ροζ και με ζαρτιέρες αριστεράς. Το ίδιο πριν 62 χρόνια έκαναν οι Γεώργιος Παπανδρέου, Σοφοκλής Βενιζέλος και σία. Ίδιο και τότε το ''πρόβλημα'', η δήθεν πολυδιάσπαση του χώρου επειδή μεσουρανούσε, βοηθούντος και του εκλογικού νόμου, το άστρο του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Ήταν περίπου βέβαιο ότι η χώρα όδευε προς εκλογές και οι αρχηγοί του ''κεντρώου'' χώρου αγωνιούσαν για το προσωπικό πολιτικό τους μέλλον. Ο Γεώργιος Παπανδρέου επιδίωξε συνεργασία με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ενώ το ίδιο έκανε αργότερα και το πρώτο, τότε, όνομα του κεντρώου χώρου, ο Σοφοκλής Βενιζέλος. Οι προτάσεις τους απορρίφθηκαν.
Απογοητευμένος ο Σοφοκλής επισκέφθηκε τις ΗΠΑ, όπου οι Αμερικανοί του έριξαν την ιδέα για το σχηματισμό... ενιαίου κέντρου με τη συμμετοχή όλων των προσωπικοτήτων, των κομμάτων και των κομματιδίων του χώρου.
Η εξ Αμερικής φωνή έδωσε το σύνθημα για πυρετώδεις διεργασίες μεταξύ των στελεχών του Κέντρου και, σα σήμερα στις 19 Σεπτεμβρίου 1961, ιδρύθηκε η Ένωσις Κέντρου, στην οποίαν εντάχθηκαν οι πολιτικοί σχηματισμοί της εποχής. Το κόμμα των Φιλελευθέρων του Σοφοκλή Βενιζέλου, το Λαϊκό Κοινωνικό του Στέφανου Στεφανόπουλου, το Κόμμα Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη, το Προοδευτικό Εργατοτεχνικό του Παυσανία Κατσώτα, η ΕΠΕΚ του Σάββα Παπαπολίτη, το Δημοκρατικό Κέντρο - Αγροτική Φιλελευθέρα Ένωσις του Ηλία Τσιριμώκου, το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου και ένα μικρό δεξιό κόμμα του Θεόδωρου Τουρκοβασίλη. Στη φώτο ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου με τον βασιλιά Κωνσταντίνο.
Γιατί, όμως, οι Αμερικάνοι ήθελαν να μαζευτούν τα σκορπισμένα κομμάτια του ''κέντρου'' και να φτιαχτεί η μεγάλη ''δημοκρατική'' και ''προοδευτική'' παράταξη; Επειδή η αριστερά με την ΕΔΑ στις εκλογές του 1958 έκανε το μεταπολεμικό σοκ. Έγινε αξιωματική αντιπολίτευση με 24,5% και 79 βουλευτές.
Στήθηκε, λοιπόν, η Ένωση Κέντρου με τις ευλογίες της Αμερικής, να αντιπολιτεύεται το ''κέντρο'' κι όχι η αριστερή ΕΔΑ την δεξιά ΕΡΕ. Να μην εισπράττει τη λαϊκή δυσφορία το αριστερό κόμμα, αλλά μία ''συμμαχία'' του ΄΄κέντρου''. Έτσι, το νέο κομματικό κατασκεύασμα εμφανίστηκε με διοικούσα οκταμελή επιτροπή, και πρόεδρο τον ρήτορα, δηλαδή τον παραμύθη Γεώργιο Παπανδρέου.
Στις 9 το βράδυ της 19ης Σεπτεμβρίου ο Γεώργιος Παπανδρέου προέβη στη δήλωση: «Χαίρω δια την επελθούσαν ένωσιν των πολιτικών δυνάμεων του Κέντρου, η οποία απετέλει καθολικόν αίτημα του λαού. Και τώρα βαδίζομεν προς την νίκην».
Και πράγματι, στις εκλογές του 1963, αναδείχθηκε πρωθυπουργός. Μία ακόμα νίκη του λαού.
Διαβαστε ακομα:
Η ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΚΩΤΙΑΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
