DIAMONDS ARE FOREVER

 

Πριν από ενάμισυ περίπου αιώνα ένα λευκό αγοράκι πιάνει στα χέρια του ένα γυαλιστερό πετραδάκι, ένα χαλίκι που έλαμπε. Έπαιζε στο χωράφι ο πιτσιρικάς και δεν ήξερε βέβαια, ούτε και ο πατέρας του, όταν του έδειξε, τι ήταν ακριβώς αυτό που βρήκε χωμένο στο χώμα. Ήταν ένα διαμάντι κοντά στα 21 καράτια βάρος, δηλαδή περίπου τέσσερα γραμμάρια του κιλού.

Από εκείνη την ημέρα άρχισε να γράφεται η Ιστορία της Αφρικής με τα διαμάντια, αυτά τα αρχαία, τα αρχαιότατα ορυκτά αποθέματα της μάνας γης. Που να φανταστούν οι πρωτόγονες φυλές της μαύρης ηπείρου την αξία που προσδόθηκε σ' αυτά τα γαμημένα πετράδια που στάζουν αίμα όταν τα ποθήσει η ψυχή σου.

Ασφαλώς και τα γνώριζαν τα διαμάντια οι σοφοί αρχαίοι λαοί, Ινδοί και Κινέζοι, Έλληνες και Αιγύπτιοι, Ινδιάνοι και Μάγια και Ίνκας. Μην πεις ότι Αφρικανοί είναι και οι Αιγύπτιοι. Άσε. Μη μπερδέψουμε την κουβέντα και λογαριάσουμε μέσα στη καφρίλα τούς πολύ προχωρημένους για την εποχή τους Αιγύπτιους, αυτούς που περισσότερο από κάθε άλλους άρχισαν να μελετούν τα άστρα που τα είχε ανεβάσει στον ουρανό ο θεός τους, ο ποταμός Νείλος.

Είμεθα στο μουντιάλ της Αφρικής που από χθες μπήκε στο δεύτερο γύρο των τελικών. Οι 16 χώρες βγήκαν από τη μέση και συνεχίζουν οι άλλες 16, για να προκριθούν οι οκτώ των προημιτελικών, το προσεχές παρασκευοσάββατο.

Δεκαπέντε χρόνια μετά την «ανακάλυψη» των διαμαντιών στην Αφρική άναψε για τα καλά ο πόλεμος των Μπόερς και των Άγγλων. Φαγωμάρα άσχετη με τα διαμάντια και τα πετρέλαια. Αυτά θα μπουν στο παιχνίδι λίγα χρόνια αργότερα.

Οι Μπόερς, κατά βάση Ολλανδοί είχαν ριζώσει στην Αφρική, εκεί γεννιόντουσαν και πέθαναν οι γενιές τους, άλλωστε γι’ αυτό πλέον θεωρούσαν ντόπιους τους εαυτούς τους και τις οικογένειες τους. Ξεκίνησαν από αγρότες, έγιναν κτηνοτρόφοι και όλο και περισσότερο ήθελαν να επεκτείνουν τα βοσκοτόπια τους, με συνέπεια να αρπάζονται με την αραπιά τριγύρω τους.

Στο μεταξύ στην αφρικάνικη ήπειρο αράζουν και οι Άραβες από τον έβδομο αιώνα και μετά από χίλια χρόνια μπαίνουν στη σέντρα του γηπέδου, με τους δικούς τους όρους. Οι πούστηδοι οι Άγγλοι κόβουν με το μάτι την κατάσταση, και με τον μεγαλύτερο ορίζοντα σκέψης, ψάχνονται να πάρουν τον τον έλεγχο της Αφρικής. Στόχος να πιάσουν τα πόστα στο θαλάσσιο δρόμο προς την Ινδία. Άρα, μπήκαν στο πρόγραμμα οι συγκρούσεις με τους Μπόερς, οι οποίοι στη βήτα φάση ήταν νικητές του πρώτου πολέμου το 1880-81. Στη ρεβάνς, το 1899-1902 πήραν το ντέρμπυ οι Άγγλοι.

Προηγουμένως, στην άλφα φάση, πριν από διακόσια χρόνια περίπου, οι Άγγλοι πούστηδοι καταλαμβάνουν το Ακρωτήρι και υποχρεώνουν τους μπινέδοι Ολλανδούς να μετακινηθούν προς το βορρά και να φτιάξουν το κράτος της νοτιοαφρικάνικης ένωσης που το αναγνώρισαν οι Άγγλοι. Εντάξει, υπάρχετε κι εσείς οι Μπόερς, άντε να φτιάξουμε συνθήκη ειρήνης, διότι έχουμε κι άλλες δουλειές να κάνουμε.

Μουντιάλ. Πόσο γρήγορα μπαίνει στον πολιτισμένο χάρτη της δύσης ο αράπης της Αφρικής, ο μέχρι χθες ημιάγριος κάφρος, ο kafir, ο αφρικάν, όπως έτσι τον έλεγαν οι αφρικάνερ, οι μετανάστες στην μαύρη ήπειρο Ευρωπαίοι. Και πριν σφυρίξει τη λήξη του παιχνιδιού όλο και περισσότεροι μαύροι από κάθε γωνιά της Αφρικής διεισδύουν στον ευρωπαϊκό ιστό, μάλιστα ως εργαζόμενοι και πολίτες ισότιμοι με τους γηγενείς λευκούς.

Το 1912 φτιάχτηκε το πρώτο πολιτικό κόμμα στη Νότια Αφρική, τη χώρα του μουντιάλ 2010. Μορφωμένοι και κουλτουριάρηδες νεολαίοι είναι αυτοί που οραματίζονται την ανεξαρτησία, κρατική και πολιτική, από τους λευκούς δυνάστες. Με το τέλος και του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να αποσύρονται απ’ όλη την Αφρική, διότι και οι εστίες αντίστασης των μαύρων είχαν πλέον ενταθεί. Η Νότιος Αφρική αδιαφορεί για την παναφρικανική τάση και γι’ αυτό απομονώνεται πολιτικά και πολιτιστικά απ’ όλον τον άλλον κόσμο, με το apartheid.

Όλα είναι στο ντορό, όμως. Ο Μαντέλα θα αποφυλακιστεί, οι φυλετικές διακρίσεις θα καταργηθούν και στη Νότια Αφρική, η οποία ναι μεν απέτυχε να πάρει τους ολυμπιακούς αγώνες του 2004, που διεκδίκησε με την Ελλάδα, αλλά θα ‘ρθει η σειρά της να διοργανώσει μουντιάλ. Νόμπελ ειρήνης απονεμήθηκε στον πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, στον λευκό Ντε Κλερκ, ο οποίος παρέδωσε την εξουσία, όπως και στον Νέλσωνα Μαντέλα, που αποτελούσε την εγγύηση να μη θυμηθούν οι συμπατριώτες του τους κανίβαλους προγόνους τους και ορμήσουν να φάνε ζωντανούς τους λευκούς. Πράγματι έτσι συνέβη, χωρίς παρατράγουδα έγινε η αλλαγή σκυτάλης από τους λευκούς στους μαύρους. Ο Μαντέλα εξελέγη νέος πρόεδρος στη χώρα και κυβέρνησε μέχρι το 1999.

Βέβαια, κάποιοι αράπηδες έβγαλαν μαύρο δάκρυ με την κατάργηση της δουλοκρατίας. Όπως στην αρχαία Αθήνα κάποιοι δούλοι δεν ήθελαν την απελευθέρωσή τους, διότι τι σκατά να έκαναν χωρίς τη σιγουριά και την ασφάλεια που τους παρείχε το αφεντικό; Έτσι και στην επί Μαντέλα πρώτη περίοδο της Νότιας Αφρικής. Έβλεπες μαύρους και να τους λυπόσουνα, πώς θα τη βγάλουμε χωρίς αφεντικά, φοβόντουσαν και με το δίκαιο τους. Εκεί μπήκαν στο έργο οι φιλανθρωπίες και τα συσσίτια στους απόκληρους που γέννησε το νέο σύστημα.

Diamonds are forever. Τα διαμάντια είναι παντοτινά. Και η θεά Μαίρυλιν Μονρώ τραγούδησε Ο Καλύτερος Φίλος των Κοριτσιών είναι τα διαμάντια. Εμείς τα λέμε Διαμάντια διότι οι Άγγλοι τα είπανε diamonds. Κι αυτοί τα είπαν έτσι διότι πήραν τη λέξη από το ελληνικό λεξιλόγιο, όπως το έχουν κάνει για χίλια δυο άλλα πράγματα. Αδάμας. Έτσι λέγεται το πετράδι το πολύτιμο που γεννάει η φύση. Και γιατί Αδάμας;

Σύμφωνα με την εβραϊκή θρησκεία ο πρώτος άνθρωπος στη γη ήταν ο Αδάμ. Έφτιαξε πολλά ο Θεός, σου λέει ο Εβραίος, όμως απ’ όλα το σπουδαιότερο και τελειότερο είναι ο άνθρωπος. Προσωπικά διαφωνώ και λίγο με νοιάζει αν με πουν αιρετικό και αντιθεϊκό. Και, σου λέει, ότι πράγματι το δίποδο είναι το τελειότερο ον διότι ο παπούλης το έφτιαξε κατ’ εικόνα και ομοίωσίν του. Φοβερά πράγματα. Είναι, δηλαδή, ο Θεός ίδιος και όμοιος μ’ αυτές τις σκατόφατσες που βλέπω ολόγυρά μου;

Μουντιάλ. Δεν κατάλαβα. Ο Θεός είναι αράπης όπως ο Αφρικάνος; Η, μήπως δεν είναι άνθρωποι οι Νιγηριανοί και Γκανέζοι με τα τεράστια ρουθούνια; Χώμα θα πει στα εβραϊκά Αδάμ. Και αίμα. Και δημιούργημα. Και κάτι ευχάριστο. Όλα αυτά είναι Αδάμ. Μιλάμε για τον πρωτόπλαστο, όχι για τον αδάμαντα, το ορυκτό, που τα περισσότερα κοιτάσματά του βρίσκονται στην Αφρική, ιδιαίτερα στη χώρα που λέγεται Νότια Αφρική, Νοτιοαφρικάνικη Ένωση.

Σε μουσείο της Ουώσιγκτον βρίσκεται το σε, βαθύ μπλέ, διαμάντι που φθορίζει κόκκινο όταν εκτεθεί σε υπεριώδη ακτινοβολία, της Μαρίας Αντουανέτας, βάρους 45,32 καρατίων. Το βλέπεις και τυφλώνεσαι από τη λάμψη του. Και είπαμε, είναι forever. Μόνο που η παραγωγή τους άρχισε να φρενάρεται. Είπαμε. Για να είναι παντοτινά, δηλαδή για να μην τελειώσουν ποτέ να βγαίνουν. Δεν έχει εντοπιστεί άλλο μεγάλο κοίτασμα διαμαντιών ανάλογο μ’ εκείνο της Νότιας Αφρικής. Αν, λοιπόν, εξαντληθεί, πάπαλα η δουλειά.

Διαμάντια υπάρχουν και στη Ρωσία. Όσο μεγάλη κι αν είναι η ρωσική εταιρεία Alrosa δεν μπορεί να συγκριθεί με τον νοτιοαφρικάνικων, όχι μαύρων, συμφερόντων οίκο De Beers, τον κολοσσό της εξόρυξης και επεξεργασίας, δηλαδή και κοπής διαμαντιών. Μιλάμε τώρα για τα λεφτά. Τα τα πακέτα των πακέτων. Το εμπόριο εκείνο που βρίσκεται κατά 90-95% σε δυο – τρία χέρια. Όπως, άλλωστε, και το εμπόριο όπλων, μάλλον η βιομηχανία παραγωγής όπλων.

Το στέμμα θέλει επάνω του διαμάντια. Μιλάμε για εξουσία, για σύμβολο εξουσίας, όχι για ποδόσφαιρο. Έλα μωρέ…, στη χώρα που θα κατακτήσει το μουντιάλ θα της δώσουν ένα κατσαρόλι και πολύ της είναι. Και κάποιοι μαλάκες δημοσιογράφοι θα λένε ότι η ίδια χώρα έγινε βασίλισσα, φόρεσε το στέμμα, κάθισε στο θρόνο του ποδοσφαίρου κι άλλα τέτοια περίεργα. Το στέμμα της βασίλισσας της Αγγλίας, αυτής της νοικοκυρούλας Ελισάβετ, είναι γεμάτο στα ρουμπίνια και τα σμαράγδια, ζαφείρια και τοπάζια, όλα πετράδια δυσεύρετα, διαλεκτής ποιότητας, που έχουν μέσα τους ζωή.

Το μεγαλύτερο, μιλάμε τώρα για 3.016 καράτια βάρος, που βρέθηκε ποτέ, βεβαίως στη Νότια Αφρική, είναι το ακατέργαστο που το ονόμασαν Cullinam το 1905 και το πήραν στα χέρια τους τεχνίτες και σχεδιαστές για να το κόψουν σε μικρότερα. Δυο διαμάντια από το «κάλιναμ», δυο απίστευτα κοσμήματα, βρίσκονται στη συλλογή του αγγλικού στέμματος.

Για τον δυτικό άνθρωπο το διαμάντι είναι χρήμα. Και δείγμα ισχύος. Γι’ αυτό εξελίχθηκε σε εμπόριο με απίστευτα κέρδη. Για τον αρχαίο άνθρωπο οι πέτρες μέσα από τη γη έδιναν τις μνήμες της αλλά και τη δυνατότητα να συνομιλήσεις μαζί τους. Κάτι είχαν να σου «πουν», και μπορούσες να τις χρησιμοποιήσεις για θεραπευτικούς, όπως και για πνευματικούς σκοπούς. Να τοποθετήσεις π.χ. στην κοιλιά την πέτρα ή στο κεφάλι και να σου περάσει ο πόνος. Να, γιατί τις πέτρες, όχι όλες τις πέτρες, δεν είναι ίδιες όλες οι πέτρες, μπορείς να τις πεις πολύτιμους λίθους, επειδή κάνεις και διαλογισμό ακουμπώντας τες στο σώμα σου, κι όχι διότι προσθέτουν λούσο σ’ ένα βραχιόλι, σ’ ένα δακτυλίδι, σ’ ένα κολιέ.

Ρε, τους μαλάκες τους ντόπιους Αφρικάνους, εκείνους τους πρωτόγονους που ζούσαν σε καλύβες και κυνηγούσαν στις ζούγκλες. Αντί να στολίζονται με διαμάντια και μπιζού, αυτοί έριχναν νερομπογιές στο κορμί τους και φορούσαν φτερά, και κρεμούσαν χάντρες.