ΕΞΥΣΕ ΤΗΝ ΚΑΦΑΛΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΒΡΗΚΕ ΤΗ ΛΥΣΗ...

Έχουμε, λέει, πληθωρισμό. Μάλιστα. Δώστε έναν ορισμό και πείτε μου τις αιτίες του φαινομένου. Για να καταλάβουμε για ποιο πράγμα μιλάμε. Ρωτήστε και δέκα φίλους σας και θα πάρετε είκοσι διαφορετικές απαντήσεις. Μέχρι που θα βρεθεί κάποιος, οπωσδήποτε, να σας πει ότι είναι ένα από τα “δομικά προβλήματα του καπιταλισμού”. Τέτοιες μπούρδες. Και σ’ εμένα πέταξε ένας μία τέτοια κοτσάνα. Και όταν τον ρώτησα, πως γίνεται στην πετρελαιοπαραγωγό Βενεζουέλα του συντρόφου Μαδούρο, όχι μόνο να υπάρχει πληθωρισμός, αλλά να χτυπάει και 200ρια τοις εκατό κάθε χρόνο, με κοίταγε σα να ήμουν παραδείσιο πουλί. 

Σοβαρά τώρα, πρόκειται για ένα από τα πιο δύσκολα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες από την εποχή της ελληνικής πόλεως – κράτους μέχρι και τον αιώνα τον άπαντα. Πολύ ζόρικο θέμα. Αρκεί να σας πω ότι ήταν – ίσως – η πραγματική αιτία της κατάρρευσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Επίσημα, από την επομένη κιόλας του θανάτου του Μάρκου Αυρήλιου το 180 μ.Χ., όταν βρέθηκε στο απόγειο της δύναμης της, η αντίστροφη μέτρηση για την πτώση της, είχε ήδη αρχίσει. 

Και πριν τον πολεμιστή – φιλόσοφο, βέβαια, το αυτό πρόβλημα είχαν αντιμετωπίσει και άλλα προηγούμενα καλόπαιδα της αυτοκρατορικής Ρώμης, όπως ο θεϊκός Τραϊανός. Ο μύθος λέει λοιπόν, ότι πρωία τινά, ο αυτοκράτωρ ξύπνησε από βαθύ λήθαργο. Το προηγούμενο βράδυ είχε πιεί ένα ντεπόζιτο κρασί Βουργουνδίας και το πατέ του είχε πέσει κάπως βαρύ, διότι το είχε συνδυάσει με πεπόνι και προσούτο Ευρυτανίας. 

Ο αυτοκράτωρ ζήτησε αυγά οξύρρυγχου για πρωινό, πλην όμως επληροφορήθη ότι τούτο δεν ήταν δυνατόν, διότι τα ταμεία της αυτοκρατορίας και η κουζίνα του Καπιτωλίου ήταν πλέον άδεια. Έξυσε τα αρχικά τα παπάρια του και μετά την κεφάλα του, ότε και ακριβώς του κατέβηκε μια φαεινή ιδέα. «Που είναι τα κοντινότερα ορυχεία χρυσού που ακόμα δεν έχουμε ρημάξει;» ρώτησε τον θησαυροφύλακα. «Στη Δακία, θεϊκέ Τραϊανέ», του απήντησε εκείνος.

«Λαμπρά. Ετοιμάστε μου την άμαξα να πάω μία βόλτα μέχρι εκεί». Λίγους μήνες μετά, όταν γύρισε από τη Δακία (σημερινή Ρουμανία), δεν είχε αφήσει πίσω του τίποτα. ΤΙΠΟΤΑ. (Σας θυμίζουν κάτι τα ανωτέρω, σε σχέση με τα σύγχρονα μας δρώμενα; Περασμένου τε και τρέχοντος αιώνος;) 

Σύμφωνα τώρα με κάποιες ιστορικές αναφορές, ο Τραϊανός έφερε πίσω μαζί του 1.650 τόνους χρυσού και 3.310 τόνους ασήμι. Η Ρώμη έγινε καινούρια. Μέχρι και νέο αμφιθέατρο κατασκευάστηκε με στίβο που μπορούσε να γεμίσει νερό από υδαταγωγούς 60 χιλιομέτρων. Και για να εορτάσει το ευτυχές γεγονός, ο αυτοκράτωρ διοργάνωσε αγώνες που κράτησαν 123 ημέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων σφαγιάστηκαν 10.000 ήμερα και άγρια ζώα και αγωνίστηκαν 10.000 μονομάχοι. 

Το δηνάριο, (μεροκάματο στην αυτοκρατορική Ρώμη) κοβόταν τότε με περιεκτικότητα 99% σε ασήμι. Ήδη όμως από την εποχή του Αυρήλιου είχαν πέσει σε περιεκτικότητα στο 80% και ενενήντα χρόνια μετά, είχε μόλις 3% ασήμι. Το υπόλοιπο ήταν σκέτο μολύβι. (Τότε το λέγανε “κόβω χρήμα”. Σήμερα, “τυπώνω χρήμα”).  

Τέτοια παπατζηλίκια επινόησαν οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες για να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τον άρτον και τα θεάματα, ώσπου ο πληθωρισμός χτύπησε κάτι θηριώδη χιλιάρια στο Δρόμο της Απωλείας.

Πληθωρισμός, Πόλεμος, Άρτος και Θεάματα. Και πάλι πληθωρισμός. Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν...