ΚΑΤΩ ΟΙ ΤΖΟΥΜΠΕΔΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Γράφει ο Ισαάκ Διαμαντίδης

Τζουμπές ή τσουμπές. Ήταν ένας ανατολίτικης προέλευσης μακρύς επενδύτης, με ή χωρίς μανίκια , που ως ενδυματολογική επιλογή απευθυνόταν κυρίως στους προκρίτους (κοτζαμπάσηδες), των πρώτων ετών μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Ήταν το αντίστοιχο ένδυμα της μακριάς μπέρτας που ήταν σε χρήση στη Δυτική Ευρώπη. Περίπου το ίδιο ένδυμα φέρουν σήμερα επίσημα οι Άραβες μονάρχες σε χρώμα μαύρο ή καφέ.

Με το προσωνύμιο Τζουμπές έμεινε στην ιστορία ο Υδραίος πολιτικός Δημήτριος Βούλγαρης εξ αιτίας του ποδήρη χιτώνα που φορούσε. Ήταν η προσωποποίηση της φαυλότητας και έκτοτε επικράτησε να λέγεται Τζουμπές οιοσδήποτε πολιτικός παραβιάζει το Σύνταγμα και τους νόμους και αυθαιρετεί. Ο Βούλγαρης αναμίχθηκε από νεαρή ηλικία στην πολιτική ζωή της Ύδρας κι έλαβε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις του 1821. Υπήρξε πληρεξούσιος της Ύδρας σ' όλες τις επαναστατικές εθνικές συνελεύσεις και μετά την απελευθέρωση αντιπολιτεύτηκε σφοδρά τον Καποδίστρια και τις πολιτικές του.

Το 1855 έγινε για πρώτη φορά πρωθυπουργός, διαδεχόμενος τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, και ξανάγινε μετά την έξωση του Όθωνα το 1862, σε μια κρίσιμη περίοδο για τη διεθνή θέση της χώρας, λόγω του Κριμαϊκού Πολέμου. Παρά την αναμφισβήτητη ευφυία του, δεν άφησε θετικά ίχνη στον κοινοβουλευτικό βίο της χώρας, παρά μόνον διαφθορα και αντισυνταγματικές πρακτικές. Πολλές φορές ψήφιζε νόμους και τον προϋπολογισμό, χωρίς η Βουλή να βρίσκεται σε απαρτία. Η κοινή γνώμη εξεγέρθη και ο Χαρίλαος Τρικούπης δημοσίευσε το 1875 στην εφημερίδα Καιροί το περίφημο άρθρο του Τις πταίει;

Οι τότε βουλευτές που παρέμειναν, κατηγορήθηκαν, χαρακτηρίστηκαν «στηλίται», όπως κατά την αρχαιότητα οι στιγματισθέντες, των οποίων το όνομα αναγραφόταν σε ατιμωτική στήλη. Προ της γενικής κατακραυγής, ο βασιλιάς Γεώργιος απέλυσε τον Βούλγαρη, η δε Βουλή τον παρέπεμψε στο Ειδικό Δικαστήριο για πλαστογραφία και αντιποίηση αρχής. Δύο εκ των υπουργών του, ο γαμπρός του, στο όνομα Νικολόπουλος, και κάποιος Βαλασόπουλος, καταδικάστηκαν για δωροληψία. Τα γεγονότα της εποχής αυτής πέρασαν στην Ιστορία ως ''Στηλιτικά''. Όλα αυτά προκάλεσαν κατάθλιψη στον Δημήτριο Βούλγαρη, που γεννήθηκε το 1802, σα σήμερα στις 20 Δεκεμβρίου, και πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1877.
Ο Νικόλαος Λεβίδης μας δίδει ένα ζωντανό πορτρέτο του Υδραίου πολιτικού στα Απομνημονεύματά του.

«[…] Η δε πολιτική δράσις του ανδρός κατάς μεν τας αρχάς του πολιτικού βίου αυτού και επί μακρά έτη υπήρξε φιλελευθέρα, περί το τέλος της ζωής του εξετράπη των τα μάλιστα φιλελευθέρων και κοινοβουλευτικοτάτων αρχών αυτού ανελεύθερος και σατραπικώτατος γενόμενος, και τούτου ένεκεν αδόξως τελευτήσας. […] Ως πολιτικός ρήτωρ ωμίλει μάλλον ή αγόρευε. Ωμίλει δε ουχί οργίλως, αλλά ταχέως, ελαφρότατα δε βατταρίζων (τσεβδίζων). […] Ανήρ εις άκρον φιλόθρησκος, παρηκολούθει τακτικώτατα την Θεία Λειτουργία εις τον Ναόν της Ζωοδόχου Πηγής».

Διαβάστε ακόμα:

Δύσκολος άνθρωπος, παθιασμένος θεατράνθρωπος