ΟΤΑΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΕΒΛΕΠΕΣ ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΑ...

 
γράφει ο Φωστήρας
 
Τώρα, βέβαια, η Μυτιλήνη δεν έχει τουρίστες επειδή και οι τουρίστες δεν την θέλουν. Είναι μακριά, δεν είναι Κυκλάδες, δεν είναι high, δεν είναι trend, δεν έχει νυχτερινή ζωή, δεν έχει παραλίες. Από τις λίγες υποφερτές (Χαραμίδα, Άγιος Ερμογένης, Βατερά, Άγιος Ισίδωρος, Ερεσσός), ούτε μία δεν μπαίνει στο top-100 των καλύτερων ελληνικών.   

Όμως κανένας από αυτούς δεν είναι λόγος για να επισκεφθεί κάποιος το νησί. Και οι δύο γαστριμαργικοί, δηλ. το ούζο και η σαρδέλα Καλλονής, δεν είναι οι μόνοι. Ο βασικότερος λόγος είναι ότι έχει διαφορετικό pedigree. Το αισθάνεσαι με την πρώτη ματιά. Όπως ακριβώς συμβαίνει μόλις το πλοίο πιάσει την Contra Fossa στην Κέρκυρα ή την Ερμούπολη στη Σύρο. Έτσι και στη Μυτιλήνη. Μόλις αντικρύσεις τα αρχοντικά στη Σουράδα και τον καθεδρικό τρούλο του Αγίου Θεράποντα, αντίγραφο του έργου του Brunelleschi  στη Φλωρεντία, καταλαβαίνεις ότι το πλοίο θα δέσει αλλού. Στο νησί αναπτύχθηκε ένας αστικός πολιτισμός, που σπάνια συναντιέται στην Ελλάδα. Οι μόνες ελληνικές πόλεις που βίωσαν μία ατόφια  μεγαλοαστική κουλτούρα, είναι η Κέρκυρα, η Ερμούπολη και η Μυτιλήνη. Η καθεμιά για τους δικούς της λόγους.

Η Λέσβος υπήρξε και παραμένει ένας εξαιρετικά πλούσιος τόπος. Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι στο νησί υπάρχουν 11.000.000 ρίζες ελιές.  Ενώ, ολόκληρος ο νομός Μεσσηνίας δεν έχει πάνω από 4.000.000. Όλοι, επίσης, γνωρίζουν ότι το μεσσηνιακό και το μανιάτικο λάδι είναι το καλύτερο του κόσμου. Ελάχιστοι όμως γνωρίζουν ότι το μυτιληνιό λάδι υπήρξε για αιώνες η πρώτη ύλη για το μοναδικό στον κόσμο μοσχοσάπουνο με αυτήν την υπέροχη μυρωδιά (βάλτε ΕΝΑ στο μπάνιο σας. Θα μοσχοβολήσει όλο το σπίτι.) Καθώς και ότι όλη η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η Αίγυπτος, η Μέση Ανατολή και από την Ευρώπη όσοι πλένονταν, χρησιμοποιούσαν αυτό το σαπούνι. Στα μπαρμπέρικα ακόμα και σήμερα ο αφρός για το ξύρισμα γίνεται με σαπούνι «Σπλέντιτ» της σαπωνοποιίας Αλεπουδέλη, της πρώτης οικογένειας του νησιού. (Το πατρικό όνομα του Ελύτη είναι Αλεπουδέλης).   

Η συσσώρευση πλούτου που έγινε στο νησί καθ’όλη τη διάρκεια του 19ου αι. και μέχρι τον Β Παγκ. Πόλεμο, ήταν εξωφρενική και γίνεται αμέσως αντιληπτή από την πρώτη επίσκεψη. 

Η πόλη της Μυτιλήνης είναι ένα υπαίθριο, ανοιχτό μουσείο αστικής αρχιτεκτονικής, μοναδικό στην Ελλάδα, όπου συναντώνται ΟΛΟΙ οι ευρωπαϊκοί και ιδίως αγγλικοί αρχιτεκτονικοί ρυθμοτου 19ου αι. αλλά και του 18ου αι. Αλλά και στη Γέρα, στην Καλλονή, στον Παπάδο, στο Πλωμάρι, ακόμα και στην Σκάλα Συκαμινιάς συναντάς σπίτια που δεν θα περίμενες ποτέ να είναι εκεί.

Και μαζί με τον πλούτο ήλθαν στο νησί συνήθειες και τρόποι συμπεριφοράς της μεγαλοαστικής τάξης των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Τα απογευματινά «τέϊα», οι χοροεσπερίδες, οι χαρτοπαιχτικές ή οι ποιητικές (!!) βραδιές, αλλά και τα θέατρα, οι διασκεδάσεις, τα λουτρά, τα χαμάμ ανδρών και γυναικών ήταν γνωστά στα αρχοντικά του νησιού ήδη από το δεύτερο μισό του 19ου αι. Σε εποχές δηλ. όπου στην πρωτεύουσα Αθήνα οι Λιάπηδες Αρβανίτες (οι γκάγκαροι «Αθηναίοι») τριγυρνούσαν ακόμα με φουστανέλες και γουρουνοτσάρουχα, βοσκούσανε πρόβατα στο Κολωνάκι και τον Λυκαβηττό και πλένονταν τη Λαμπρή και  όταν έβρεχε δυνατά και τους πετύχαινε η βροχή στο δρόμο.

Η Μυτιλήνη ήταν μία μικρή Σμύρνη, που ποτέ δεν κάηκε.

Διαβαστε ακομα:

ΤΟ ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΟ ΑΝΤΙΟ ΚΑΙ Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΟΥ...