ΣΤΟ ΤΡΕΛΑΔΙΚΟ, ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ

Προσωπικότητες του λογοτεχνικού στερεώματος υποκλίνονται σήμερα στον Μαρκήσιο Ντε Σαντ. Τον χωρίς συζήτηση μακράν, πιο σωστά εκτός κάθε συναγωνισμού, περισσότερο χυδαίο συγγραφέα. Να τον πεις πορνογράφο και άσεμνο, είναι το λιγώτερο, όταν τέτοιοι προσβλητικοί χαρακτηρισμοί απευθύνονται σε εκατοντάδες γραφιάδες της λεγόμενης ερωτικής λογοτεχνίας. Ο Ντε Σαντ, που συνέδεσε το όνομα του με μια σεξουαλική διαστροφή, τον σαδισμό, είναι το κάτι άλλο. Το εντελώς κάτι άλλο. Αδύναμη και ασθενική η πολεμική ενάντια στα μυθιστορήματα του Ντε Σαντ, αν τα αντιμετωπίσει κανείς κατηγορώντας τον ως τολμηρό, αισχρό, ανήθικο, ακόλαστο κ.α.

Δεν υπάρχει φραγμός κανένας στη συνουσία, για τον Σαντ, που γεννήθηκε Ιούνιο του 1746 και πέθανε το 1814, σα σήμερα 2 Δεκεμβρίου. Ξαπλώστε με την μάνα σας, την αδελφή σας, τον πατέρα σας. Όλα επιτρέπονται, μάλλον τίποτα, μα τίποτα δεν απαγορεύεται. 

Επόμενο να τον κλείσουν στο τρελάδικο τον συγγραφέα αριστοκρατικής καταγωγής, ο οποίος είχε ταχθεί υπέρ της Γαλλικής Επανάστασης. Κανένας σοβαρός εξουσιαστής, και ο πλέον προοδευτικός ανέχεται καλλιτέχνη ή λογοτέχνη να δηλητηριάζει τα ήθη του κοσμάκη, διότι το παίρνει… προσωπικά. Αισθάνεται πως κρατάει το… φανάρι ο πρόεδρος της χώρας, το αφεντικό της, ο αυτοκράτορας της Γαλλίας, κοτζάμ Ναπολέων.

Έπεσε και στην περίπτωση ο Ντε Σαντ, στην εποχή που ο διαφωτισμός δεχόταν την κόντρα από το ευρωπαϊκό κίνημα του ρομαντισμού. Τέλος πάντων, αφού για ενάμισυ αιώνα τα βιβλία του Μαρκήσιου ήταν απαγορευμένα, η κρατική εξουσία σε πολλές χώρες υποχρεώθηκε να τα… νομιμοποιήσει, όχι βέβαια και να τα ευλογήσει. Το έργο του Ντε Σαντ είναι ελεύθερο, αλλά παραμένει καταραμένο. Γιατί δεν ταιριάζει στον πολιτισμό της Δύσης να απαγορεύει την κυκλοφορία και του πλέον πρόστυχου λογοτεχνικού προϊόντος.

Μέγας ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ, συμφωνούν σήμερα ορισμένοι οι οποίοι αναγνωρίζουν την αξία του. Κυρίως διότι, όπως εκτιμούν, φωτίζει τα πιο σκοτεινά βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Για τον Σαντ δεν είναι δυνατή η απόλυτη ελευθεριότητα, και του ατόμου προσωπικά, και της κοινωνίας. Ο άνθρωπος δεν αντέχει την ελευθερία, τη φοβάται, γι’ αυτό βάζει όρια, αλλά και αποδέχεται τις κόκκινες γραμμές που του βάζει η θρησκεία και η δικαιοσύνη.

Διαβαστε ακομα:

Η ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΖΩΗ ΦΙΡΜΑΡΑΣ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΗΣ