ΕΚΑΝΕ ΘΕΣΜΟ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙ
Ε, λοιπόν, συγκρινόμενο με όλα τα υπόλοιπα κυκλώπεια έργα του μεγάλου άγγλου συγγραφέα, το “Α Christmas carol” είναι, νομίζω, η κορυφαία του στιγμή. Μία μικρή νουβέλα, σκάρτες 120 σελίδες, συμπύκνωσε όλη τη δύναμη γραφής, το ταλέντο και το βάθος της σκέψης και του ουμανισμού του.
Από την πρώτη κιόλας πρόταση, “Jacob Marley was dead: to begin with”, σε πιάνει απ’ το λαιμό. Παρεμπιπτόντως, μην προσπαθήσετε να το μεταφράσετε στα ελληνικά. Σε τι πτώση και αριθμό θα μπει το υποκείμενο της απαρεμφατικής; Οι πολλές και ανυπόφορες μεταφράσεις αδυνατούν να αποδώσουν το συμπυκνωμένο ύφος και την μεστότητα αντιθέσεων, τις εναλλαγές συναισθημάτων και νοημάτων. Και κυρίως να εστιάσουν στο πρόσωπο του αφηγητή, που δεν είναι ο γέρο τσιγγούνης Εμπενίζερ, αλλά το ίδιο το Πνεύμα των Χριστουγέννων.
Είναι μεγαλειώδες. Επικοινωνεί με τα μικρά παιδιά και μπορεί να διαβαστεί σαν παραμύθι. Με την ίδια ευχέρεια διαβάζεται και απ’ τους γονείς τους, που βλέπουν στον Μπομπ Κράτσιτ τον εαυτό τους, φτωχό, αδύναμο, ανήμπορο να βοηθήσει τον μικρό Τιμ. Απευθύνεται όμως, κυρίως, στους μεγαλύτερους, που έφτιαξαν μόνοι τους κρίκο – κρίκο τις αλυσίδες με τις οποίες αλυσοδέθηκαν για πάντα, σε ζωή και σε θάνατο.
Όλος ο καμβάς είναι ένας απολογισμός ζωής. Του καθενός από εμάς. Ένα μέτρημα λαθών και μια απολογία για όλα όσα έπρεπε και μπορούσαμε, αλλά δεν κάναμε. Μία κρίση πριν το τέλος, που όλοι την φοβούνται και κανείς δεν θα την αποφύγει. Όχι από πνεύματα, τελώνια και αγγέλους, αλλά από τον ίδιο του τον εαυτό.
Ένα αριστούργημα. Ο Ντίκενς έφτιαξε τα Χριστούγεννα, όπως τα ξέρουμε σήμερα (μέχρι τότε οι αγγλοσάξονες τα γιόρταζαν σε κοινότητες). Έκανε θεσμό το οικογενειακό τραπέζι των Χριστουγέννων στο Βικτωριανό Λονδίνο, την ανταλλαγή δώρων και την ευχή Merry Christmas. Η νουβέλα πέρασε στη λαϊκή μυθολογία όλου του Δυτικού κόσμου σε τέτοιο βαθμό, ώστε κανείς δεν παραξενεύτηκε όταν ο Ντίσνευ έδωσε το όνομα Σκρούτζ στο εκατομμυριούχο τσιγκούνη Μακ Ντακ. Δεν νοούνται πια Χριστούγεννα χωρίς Χριστουγεννιάτικη Ιστορία.
Διαβαστε ακομα: