ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΒΙΒΛΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ...

Από τη δική μας δεξαμενή σκέψης (think – tank, που λένε και στις εξέδρες του Φωστήρα, στο χωριό μου τον Ταύρο), ο Όμηρος με τα δύο του έπη επηρέασε τον Δυτικό Πολιτισμό περισσότερο από οποιονδήποτε ομότεχνο του μέχρι σήμερα. Τρεις χιλιάδες χρόνια μετά, μέχρι και στην Ιαπωνία μαθαίνουν να απαγγέλουν τις ραψωδίες του στο πρωτότυπο. Όσο για εμάς, το «εις οιωνός άριστος» του Έκτορα στην Ιλιάδα και η νέκυια (κάθοδος του Οδυσσέα στον Κάτω Κόσμο) στην Οδύσσεια σφράγισαν την μοίρα μας ανεξίτηλα.

Η αττική τραγωδία είναι ακόμα περισσότερο μετρήσιμο μέγεθος. Ολόκληρο το σεξπηρικό έργο και ακολούθως ολόκληρο το σύγχρονο θέατρο επηρεάστηκε άμεσα (στο λόγο, στη δομή, ακόμα και τη θεματολογία) και βασίστηκε πάνω σε αυτήν. Οι fratelli μας ιταλιάνοι, έφτιαξαν τη δική τους όπερα («έργα», πληθυντικός του opus) για να συνδυάσουν τα έργα της μουσικής και του λόγου σε αναπαράσταση και κατ’ απομίμηση –όπως αυτοί την αντιλαμβάνονταν - του αρχαίου δράματος. Οι μεγάλοι μας τραγικοί και ο Αριστοφάνης, αυτός ο μέγιστος των τραγικών, εξακολουθούν να παίζονται κάθε χρόνο με την ψευδαίσθηση να είναι παρούσα στη διάρκεια κάθε παράστασης, ότι το έργο τους είναι σύγχρονο.

Ο Αριστοτέλης, κατά τρόπο παράδοξο και ανεξήγητο, ήταν ο μόνος που διαβαζόταν τον Μεσαίωνα στην Ευρώπη μαζί με την Βίβλο και την Καινή Διαθήκη και ήταν αυτός που θεμελίωσε τον Δυτικό ρασιοναλισμό και ντετερμινισμό. Single-handedly, όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Εγγλέζοι. Τους τη δίνει που το παραδέχονται, αλλά αυτή είναι η αλήθεια.

Με τον Πλάτωνα τα πράγματα είναι ακόμα πιο περιπεπλεγμένα. Ο Τελευταίος των Φιλοσόφων κωδικοποίησε όλους τους προγενέστερους μα και την πυθαγόρεια σκέψη και την σωκρατική διδασκαλία στους Διαλόγους του με τρόπο τόσο απλό και συνάμα τόσο μεγαλοφυές, ώστε να συζητάμε σήμερα για πράγματα όπως την προέλευση, σύνθεση, ιδιότητες, μερισμό και προορισμό της ψυχής σαν να μιλάμε για το ντέρμπυ της Κυριακής. (Κάντε τον κόπο να διαβάσετε «Συμπόσιο» και «Φαίδωνα». Θα μείνετε με το στόμα ανοιχτό).

Περαιτέρω, έκλεισε το κεφάλαιο της Φιλοσοφίας στον αιώνα τον άπαντα και οτιδήποτε γράφτηκε σχετικά, μετά από αυτόν, ήταν σχόλια στο έργο του και μόνο. Άσε που ο Μεγάλος Αντι-Δογματικός υπήρξε και παραμένει ο πνευματικός πάτρωνας όλων των εσωτερικών ρευμάτων της Δύσης. Και άσε ακόμα που κατέγραψε το απόλυτο εγχειρίδιο δύναμης, την «Πολιτεία» του, που το παρέλαβαν οι Αγγλοσάξονες ατόφιο, όπως ήταν, και το έθεσαν σε εφαρμογή στις κοινωνίες τους. Μην έχετε καμία αμφιβολία ότι η οργάνωση της αγγλικής και αμερικανικής εκπαίδευσης και πολιτικής πρακτικής τους τελευταίους 2,5 αιώνες εκεί βασίζεται.

Ο Λόγος υπερβαίνει τα όρια και ξεπερνά σε δύναμη κάθε μορφή τέχνης. Ακόμα και την Μουσική. Μόνη του ισοδύναμη. Από τις εικαστικές μόνο η γλυπτική και από τις ελευθέριες μόνο η αρχιτεκτονική μπορούν να σταθούν δίπλα του. Σαν συμπληρώματα όμως και τις περισσότερες φορές σαν παρακολουθήματα του. Καθώς η ενέργεια που παράγει και οι σκεπτομορφές που δημιουργεί έχουν αποδειχθεί περισσότερο ισχυρές και αναλλοίωτες στο πέρασμα των χρόνων. Ήταν και παραμένει ο «Εν Αρχή», «δι’ ου τα πάντα εγένετο»…

Διαβαστε ακομα:

ΛΕΣΒΙΑ ΕΓΙΝΕ, ΟΧΙ ΚΑΙ... MAN