ΟΛΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΙΑ ΚΙ ΑΣ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Γράφει ο Ισαάκ Διαμαντίδης
Ποτέ οι Έλληνες πολιτικοί δεν πίστεψαν στη δύναμη της συνεργασίας. Ποτέ δεν ένωσαν εκ πεποιθήσεως τις δυνάμεις τους για την ευημερία της χώρας, αλλά μόνο ευκαιριακά. Απόδειξη ότι καμία από τις 11 συνολικά συμμαχικές κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν από καταβολής του ελληνικού κράτους, δεν μακροημέρευσε.
Άλλη έμεινε ένα μήνα, άλλη δύο, άλλη ένα εξάμηνο – μάξιμουμ παραμονής τα δύο χρόνια. Κυβερνήσεις συνεργασίας είχαμε μόνο σε ανώμαλες πολιτικές περιόδους. Θα τις έλεγε κανείς κυβερνήσεις συνυπευθυνότητας, ενώ άλλες ήταν κυβερνήσεις σκοπιμότητας. Καμία δεν έθεσε τις βάσεις για ένα εθνικό πρόγραμμα σε καίριους τομείς.
Οι πολιτικοί, σε αντίθεση με όσα λένε, πιστεύουν σε αυτοδύναμες κυβερνήσεις, με πρώτο και καλύτερο τον Αλέξη Τσίπρα που είχε δεσμευθεί για την απλή αναλογική και φυσικά τον Βαγγέλη Μειμαράκη, που προέρχεται από τη σχολή της ενισχυμένης αναλογικής που σε ομαλές περιόδους δίνει αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
Η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Κανάρη 1877, η πρώτη κυβέρνηση συνεργασίας, ήταν οικουμενική και προέκυψε μετά από απαίτηση λαϊκής συνέλευσης και συνεργασία όλων των αρχηγών των κομμάτων. Αντικατέστησε την ολιγοήμερη Κυβέρνηση Αλέξανδρου Κουμουνδούρου στις 26 Μαΐου 1877 και έμεινε στην εξουσία μέχρι τις 11 Ιανουαρίου 1878.
Η οικουμενική κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη 1926 (4 Δεκεμβρίου 1926 – 4 Ιουλίου 1928) ανέλαβε μετά τις εκλογές του 1926, στις 4 Δεκεμβρίου 1926, μετά την επαναστατική Κυβέρνηση Γεωργίου Κονδύλη.
Ο Αλέξανδρος Ζαΐμης που ανέλαβε την πρωθυπουργία δεν ήταν βουλευτής και στην κυβέρνηση που σχημάτισε συμμετείχαν όλα τα μεγάλα κόμματα.
Η κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου ήταν Εθνικής Ενότητος και σχηματίστηκε μετά την απελευθέρωση στις 18 Οκτωβρίου 1944 και αντικατέστησε τη διορισμένη από τους Γερμανούς Κυβέρνηση Ράλλη που διοικούσε τα κατεχόμενα εδάφη της Ελλάδας, καθώς επίσης και την εξόριστη στο Κάιρο κυβέρνηση Παπανδρέου. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 9 Οκτωβρίου 1944, διαλύθηκε και η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης – η κυβέρνηση του βουνού.
H κυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα (15 Απριλίου 1950 – 21 Αυγούστου 1950) ήταν κυβέρνηση συνασπισμού που αντικατέστησε την Κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου.
Η κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου (21 Αυγούστου 1950 - 9 Σεπτεμβρίου 1950) ήταν βραχύβια κυβέρνηση συνασπισμού Φιλελευθέρων - ΔΣΚ (Σοφ. Βενιζέλου - Γεωργίου Παπανδρέου), η οποία ανασχηματίστηκε 19 ημέρες μετά το σχηματισμό της.
Η κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου (13 Σεπτεμβρίου 1950 – 3 Νοεμβρίου 1950) προέκυψε μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Βενιζέλου-Παπανδρέου στις 9 Σεπτεμβρίου. Η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης δόθηκε πάλι στον Βενιζέλο που ορκίστηκε επικεφαλής τρικομματικής κυβέρνησης (Κόμμα Φιλελευθέρων(ΚΦ), Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΔΣΚ) και Λαϊκό Κόμμα με αντιπροέδρους τον Παπανδρέου και τον Κωνσταντίνο Τσαλδάρη. Η κυβέρνηση αυτή ονομάστηκε από τον τύπο της εποχής «Κυβέρνησις Εθνικής Συγκεντρώσεως» και εξασφάλισε άνετη πλειοψηφία (153 υπέρ, 43 κατά) στη Βουλή. Ατυχώς όμως ο βίος της διεκόπη μετά από 51 ημέρες, μετά την αποκάλυψη από τον Τύπο του σκανδάλου του ΟΛΠ και την αποχώρηση του Λαϊκού κόμματος από την κυβέρνηση.
Η πρώτη μετά τη μεταπολίτευση κυβέρνηση συνεργασίας ήταν η ονομασθείσα κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας 1974 που σχηματίστηκε με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και μέλη διάφορα στελέχη των προδικτατορικών κομμάτων ΕΡΕ και Ένωση Κέντρου και μερικά στελέχη του αντιδικτατορικού αγώνα, στις 24 Ιουλίου1974, όταν η Χούντα των Συνταγματαρχών μετά την πρώτη φάση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο αποφάσισε να παραδώσει την εξουσία στους πολιτικούς. Η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας ανέλαβε από την προηγούμενη Κυβέρνηση Αδαμαντίου Ανδρουτσόπουλου 1973 στις 23 Ιουλίου 1974.
Η κυβέρνηση Τζαννή Τζαννετάκη 1989 ανέλαβε μετά την Κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου, που είχε εκλεγεί το 1985.
Ο Τζαννετάκης, μετά τις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989, στις οποίες δεν προέκυψε απόλυτη πλειοψηφία εδρών κανενός κόμματος στη Βουλή και το αδιέξοδο στο οποίο οδηγήθηκε η κατάσταση, ορκίστηκε στις 2 Ιουλίου, ύστερα από συμφωνία ΝΔ και Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου (ΚΚΕ και ΕΑΡ).
Η κυβέρνηση είχε ως κύριο μέλημά της -σύμφωνα με τη Νέα Δημοκρατία και τον Συνασπισμό- την «κάθαρση» και οδήγησε τη χώρα στις εκλογές του Νοεμβρίου 1989. Η συγκρότηση της κυβέρνησης Τζαννετάκη και μετέπειτα και της οικουμενικής κυβέρνησης υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα (ΝΔ/ΠΑΣΟΚ/Συνασπισμός) αποτέλεσε μια από τις βασικές αιτίες της ανταρσίας της ΚΝΕ και της διάσπασης της ΚΝΕ και του ΚΚΕ το Σεπτέμβριο-Νοέμβριο του '89.
Η κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου σχηματίστηκε στις 11 Νοεμβρίου 2011 έπειτα από συμφωνία του κυβερνώντος κόμματος, του ΠΑΣΟΚ, του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Νέας Δημοκρατίας και του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού. Πρωθυπουργός ο Λουκάς Παπαδήμος, πρώην Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Η Κυβέρνηση, που θεωρήθηκε μεταβατική, απέβλεπε στην επίτευξη των στόχων που προέβλεπαν «οι συμφωνίες της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης της 26ης Οκτωβρίου 2011», η «εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής που συνδέεται με τις αποφάσεις αυτές» και η διεξαγωγή εκλογών στις αρχές του επόμενου χρόνου, έπειτα από την ολοκλήρωση των απαραίτητων διεργασιών.
Η θητεία της έληξε στις 17 Μαΐου 2012 με την παραίτησή της και την ανάληψη καθηκόντων από την κυβέρνηση Πικραμένου
Η Κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά προέκυψε από τις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012 , με τη σύμπραξη τριών αρχικά κομμάτων, της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Αριστεράς του Φώτη Κουβέλη. Η συνεργασία αυτή ήταν απαραίτητη, καθώς η Νέα Δημοκρατία δεν είχε συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών για τον «αυτοδύναμο» σχηματισμό Κυβέρνησης, παρά την ανάδειξή της σε πρώτο κόμμα στις εκλογές.
Η Κυβέρνηση Αντώνη Σαμαρά διαλύθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2015 μετά τις Βουλευτικές Εκλογές 2015 και τη διαδέχθηκε η κυβέρνηση Τσίπρα, άλλη μία κυβέρνηση συνεργασίας που έμεινε στην εξουσία έως τις 20 Αυγούστου.
Διαβάστε ακόμα: